diff --git a/locale/pl/blog/spis-2025.md b/locale/pl/blog/spis-2025.md index 40b02ce5a..fa36c46b9 100644 --- a/locale/pl/blog/spis-2025.md +++ b/locale/pl/blog/spis-2025.md @@ -1743,38 +1743,21 @@ neutralnym i pozytywnym. {/census_groups} -Osoby niebinarne czują potrzebę dopasowania +Powyższe dane nas nie zaskakują: +osoby niebinarne zdecydowanie czują potrzebę dopasowania swojego ciała i ekspresji do swojej rzeczywistej płci. -Zdecydowanie najpopularniejsza okazała się tranzycja społeczna – +Zdecydowanie najpopularniejsza jest tranzycja społeczna – odpowiedzi pozytywne to aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSocialSentiment.positive}% w zestawieniu z zaledwie {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSocialSentiment.negative}% negatywnych. -Popularnością cieszy się też tranzycja medyczna niewymagająca pomocy lekarskiej: -{json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych -w porównaniu z {json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.negative}% odpowiedzi negatywnych. +Ponad połowa osób respondenckich odpowiedziała pozytywnie na pytanie o tranzycję medyczną niewymagająca pomocy lekarskiej +({json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.positive}%), +zmianę znacznika płci ({json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarkerSentiment.positive}%) +i zmianę imienia ({json=spis-2025/general/stats.json=transitionNameSentiment.positive}%). -Niemal połowa osób respondenckich ({json=spis-2025/general/stats.json=transitionNameSentiment.positive}%) -dała pozytywną odpowiedź na pytanie o tranzycję prawną w zakresie zmiany imienia, -przy {json=spis-2025/general/stats.json=transitionNameSentiment.negative}% odpowiedzi negatywnych. - - -
- - Poniżej nieruszone jeszcze -
- -Podobnie, choć z mniejszymi różnicami, wygląda zainteresowanie tranzycją medyczną w zakresie chirurgii -({json=spis-2025/general/stats.json=transitionSurgicalSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych -i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSurgicalSentiment.negative}% negatywnych) -oraz hormonalnej terapii zastępczej -({json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych -i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.negative}% negatywnych) - -Najmniej popularna okazała się tranzycja prawna polegająca na zmianie znacznika płci: -{json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarkerSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych -w porównaniu do {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarkerSentiment.negative}% negatywnych – -jednocześnie ten wynik może być zafałszowany ze względu na nieprecyzyjnie sformułowane pytanie. -Osoby, które wybrały „nie zamierzam” mogły kierować się brakiem prawnej możliwości zmiany znacznika płci na X lub N w Polsce, -ponieważ nie są zainteresowane zmianą znacznika na ten oznaczający inną płeć binarną. +Interwencje medyczne są poniżej progu połowy, ale wciąż ponad jedna trzecia osób respondenckich +przechodzi lub planuje przejść ten rodzaj tranzycji: +{json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.positive}% dla terapii hormonalnej +i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSurgicalSentiment.positive}% dla zabiegów chirurgicznych. ### Tranzycja społeczna @@ -1796,11 +1779,15 @@ Szeroko pojęta tranzycja społeczna jest najłatwiej dostępną formą dopasowa a jednocześnie dla wielu osób najistotniejszą częścią procesu – co sprawia, że aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSocialSentiment.positive}% osób zaznaczyło którąś z pozytywnych odpowiedzi. -Osoby AMAB są bardziej podzielone w kwestii tranzycji społecznej: w porównaniu do osób AFAB -więcej osób zaznaczyło, że jest w trakcie, ale też więcej stwierdziło, że dopiero zamierza zarząć albo jeszcze nie wie. +Osoby AMAB chętniej przechodzą tranzycję społeczną w porównaniu do osób AFAB. Co nie dziwi, grupa starsza częściej mówi, że już przeszła proces, niż grupa młodsza, ale też więcej jest w niej osób niezdecydowanych oraz osób zdecydowanych, że nie chcą jej przechodzić. +
+ + TODO: dopiski +
+ Wśród dopisków, oprócz głosów doprecyzowujących, przed kim dana osoba jest wyoutowana i np. używa nowych zaimków, a przed kim nie, pojawiło się też rozdzielanie odpowiedzi na część związaną z językiem oraz z ubiorem i rozdzielenie trazycji na różne etapy odkrywania siebie @@ -1834,21 +1821,24 @@ a negatywna decyzja jednej osoby urzędniczej może na zawsze przekreślić szan Dlatego w sekcji [Imiona](/imiona) zbieramy nie tylko pomysły na neutralne płciowo imię, ale także materiały wyjaśniające, jak skutecznie manewrować przez ten system. -{json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.już przeszł_m proces zmiany na opcję neutraną}% osób udało się przejść przez tę procedurę, +{json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.już przeszł_m proces}% osób udało się przejść przez tę procedurę, a {json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.jestem w trakcie}% jest w trakcie. -Kolejne {json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.zamierzam zacząć w przyszłości}% +Kolejne {json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.zamierzam przejść w przyszłości}% zadeklarowało chęć prawnej zmiany imienia w przyszłości. Osoby mieszkające za granicą częściej deklarowały przejście oficjalnej zmiany, -co może wynikać z odmiennych (łatwiejszych) procedur w innych krajach, -ale także częściej twierdziły, że nie zamierzają tej zmiany przechodzić w ogóle – -co może być na przykład związane z tym, że ich nadane imię nie ma w ich otoczeniu konotacji z daną płcią binarną. -Osoby AFAB chętniej zmianiają lub chcą zmienić imię oficjalną procedurą, -podczas gdy osoby AMAB częściej deklarują, że nie zamierzają tego robić. +co może wynikać z odmiennych (łatwiejszych) procedur w innych krajach. +Osoby AFAB częściej zmieniają imię oficjalną procedurą, +podczas gdy osoby AMAB (nieznaznie) częściej deklarują, że nie zamierzają tego robić. Nie jest zaskoczeniem, że więcej osób z grupy starszej zdążyło już oficjalnie zmienić imię, podczas gdy osoby młodsze deklarują chęć zrobienia tego w przyszłości. Ale grupa starsza bardziej zdecydowanie mówi też, że tej zmiany przechodzić nie zamierza. +
+ + TODO: dopiski +
+ W dopiskach wiele osób precyzuje, dlaczego nie zamierzają zmieniać imienia w urzędzie, mimo że na co dzień używają innych danych niż mają w dokumentach: 11 osób stwierdziło, że ich imię/imiona/nazwisko i tak zostanie przez urząd odrzucone, więc nie ma sensu próbować; @@ -1871,6 +1861,26 @@ Jedna zaznaczyła, że zmieniła imię, ale nie z powodu płci. {/census_comparisons} +Odpowiedzi na to pytanie bardzo jasno dają znać, jakie są w kwestii znaczników płci w dokumentach potrzeby społeczności osób niebinarnych: +aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.zamierzam przejść w przyszłości, tylko jeśli w Polsce będzie dostępna opcja neutralna}% +osób zadeklarowało chęć zmiany znacznika – ale tylko jeśli byłaby dostępna opcja neutralna; +natomiast {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.zamierzam przejść w przyszłości, tylko jeśli w Polsce będzie możliwe usunięcie znacznika}% +chciałoby móc zwyczajnie usunąć znacznik płci z dokumentów. +Mocno zależy nam na tym, by nasze dokumenty nie kłamały w kwestii naszej płci. +Kolejne {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.zamierzam przejść w przyszłości, na znacznik binarny}% +planuje zmianę na przeciwny znacznik binarny. + +Jedynie garstka osób przeszła tę procedurę – {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.już przeszł_m proces zmiany na drugi znacznik binarny}% +na znacznik binarny i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.już przeszł_m proces zmiany na opcję neutraną}% – +na opcję neutralną (oczywiście w jurysdykcjach, gdzie taka opcja jest dostępna). + +{json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.nie zamierzam}% wprost deklaruje brak zamiaru zmiany znacznika płci. + +
+ + TODO: dopiski +
+ Podchodzimy z rezerwą do wyników tego pytania, ponieważ, jak pisałośmy wyżej, pytanie o prawną zmianę znacznika płci nie obejmowało niestety rozróżnienia osobnych opcji dla hipotetycznej sytuacji, gdzie znacznik X lub N byłby możliwą opcją w Polsce – a aż 222 osoby (!) @@ -1904,6 +1914,11 @@ Aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.positive}% os do oczekiwanego wyglądu lub głosu na sposoby niewymagające pomocy lekarskiej (jak depilacja, ćwiczenie głosu, noszenie binderów, packerów…) Jest to opcja bardziej popularna u osób AFAB niż AMAB, bardziej u osób młodszych niż starszych. +
+ + TODO: dopiski +
+ W dopiskach pojawiają się narzekania na problemy zdrowotne związane z używaniem binderów, komentarze precyzujące, które konkretnie sposoby dana osoba stosuje, oraz precyzujące, że zależy to od dnia. @@ -1917,7 +1932,12 @@ oraz precyzujące, że zależy to od dnia. {/census_comparisons} {json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.positive}% osób respondenckich udzieliło jednej z pozytywnych odpowiedzi -na pytanie o terapię hormonalną. Osoby AMAB częściej decydują się na nią niż osoby AFAB. +na pytanie o terapię hormonalną. Osoby AMAB zdecydowanie częściej decydują się na nią niż osoby AFAB. + +
+ + TODO: dopiski +
W dopiskach pojawiają się głosy narzekające na procedury i gatekeeping (3), koszt (1) oraz problemy zdrowotne uniemożliwiające zaczęcie HRT (3). Trzy osoby wspominają o innych kwestiach medycznych (antykoncepcja, @@ -1938,6 +1958,11 @@ na pytanie o interwencje chirurgiczne – więcej niż na pytanie o HRT, co moż Osoby AFAB częściej decydują się na operację – zapewne ze względu na to, że „topka” jest zdecydowanie popularniejszym zabiegiem niż operacje genitaliów (co potwierdzają też dopiski). +
+ + TODO: dopiski +
+ W dopiskach pojawiają się osoby, które przeszły już część zaplanowanych operacji, ale jeszcze nie wszystkie. Osoby narzekają też na koszt procedur, na czekający ich ból i potencjalne powikłania, oraz na brak rozwiązań, które dałyby im pożądane efekty. @@ -1955,10 +1980,9 @@ Wyłącznie formy binarne | 53.6% Wyłącznie formy niebinarne | 8.4% | {json=spis-2022/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | {json=spis-2023/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | {json=spis-2024/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | {json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | [Neutratywy](/neutratywy) | {json=spis-2021/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2022/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2023/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2024/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | -
- - TODO: raport pięcioletni! -
+Pracujemy nad raportem dokładniej porównującym wyniki spisów na przestrzeni lat. +By uczynić nasze dane bardziej dostępnymi dla międzynarodowej społeczności queerowej i akademickiej, +będzie on dostępny po angielsku. ## Ogólne wnioski @@ -1979,7 +2003,7 @@ Dane z Niebinarnego Spisu Powszechnego zwracają też uwagę na **kwestie ważne jak ułatwienie procesu tranzycji prawnej i medycznej, udostępnienie trzeciej opcji znacznika płci, czy zastąpienie nazwy „rodzaj nijaki” przez „rodzaj neutralny”. -Porównując wyniki [pierwszego](/spis-2021), [drugiego](/spis-2022) i [trzeciego](/spis-2023) spisu, +Porównując wyniki z poprzednimi latami, można zaobserować bardzo **zdecydowany zwrot w stronę nienormatywnych form językowych**: znacznie wzrosła liczba osób wybierających rodzaj neutralny i znacznie spadła liczba tych, które wybierają jedynie formy męskie i żeńskie. Mamy nadzieję, że nasza działalność choć trochę przyczyniła się @@ -2003,9 +2027,6 @@ niezmiennie zachęcamy do używania neutratywów, choć zaznaczamy, że – pók ## Po co komu spis? -[W zeszłym roku](/blog/spis-2023#po-co-komu-spis) dodałośmy do raportu sekcję „Po co komu spis?” -w odpowiedzi na krytykę, że nikomu on nie pomaga. W tym roku takie głosy do nas nie dotarły, -ale pozwolimy sobie powtórzyć tę sekcję, aby zaznaczyć, jaka jest nasza motywacja do przygotwywania tego badania. Tworzymy Niebinarny Spis Powszechny, bo: - daje nam potrzebne dane na temat tego, jak mówią osoby niebinarne i jak chcą, by o nich mówić; @@ -2026,6 +2047,11 @@ Odpowiedzi osób respondenckich w polu na dodatkowe uwagi potwierdzają, że oso Jednocześnie bardzo podnoszą nas na duchu i motywują do dalszej pracy. W ramach celebrowania queerowej radości, chcemy ponownie podzielić się wybranymi odpowiedziami: +
+ + TODO: dopiski +
+ - te pytania daly mi tyle euforii ze ohoho, kocham was - Cieszy mnie że ktoś zajmuje się zbieraniem informacji nt niebinarność w Polsce, dobrze wiedzieć że nie jesteśmy zapomnieni - Cieszę się, że mogę znów brać udział w tym spisie! Robienie takich rzeczy pociesza mnie, że takich jak ja jest więcej w tym kraju. Dziękuję Wam za to. @@ -2065,7 +2091,10 @@ W ramach celebrowania queerowej radości, chcemy ponownie podzielić się wybran ## Kolejna edycja -TODO confirm +
+ + TODO: potwierdzić to! +
Ze względu na to, jak nowy i szybko rozwijający się jest język osób niebinarnych, zależy nam na tym, by badać go regularnie. W pierwszych latach Spisu zmiany w danych następowały bardzo dynamicznie, natomiast teraz sytuacja zdaje się być stabilna.