diff --git a/locale/pl/blog/formularze-stan-cywilny.md b/locale/pl/blog/formularze-stan-cywilny.md new file mode 100644 index 000000000..46b20ecfb --- /dev/null +++ b/locale/pl/blog/formularze-stan-cywilny.md @@ -0,0 +1,72 @@ +# Poprawiamy formularze – stan cywilny + +2023-04-19 | [@andrea](/@andrea) + +Tworzenie ankiet nie jest proste. +Co roku dopracowujemy szczegóły [Niebinarnego Spisu Powszechnego](/spis), +bo ciągle dostrzegamy nowe niuanse do poprawienia, dodania czy doprecyzowania. + +Aby pomóc innym nawigować przez kwestie inkluzywności w ankietach, +parę lat temu przygotowałośmy [rekomendację, jak pytać o płeć](/formularze). +A dziś [Tess](/@tess) natrafiło na formularz, w którym innemu pytaniu – o stan cywilny – +przydałoby się ciut więcej inkluzywności 😉 + +Pytanie o płeć miało następujące opcje do wyboru: + + - Kobieta + - Mężczyzna + - Nieokreślona + +Nie jest to wprawdzie idealny dobór słownictwa – bowiem wiele osób niebinarnych ma płeć jak najbardziej „określoną”, +po prostu inną niż żeńska czy męska; wiele wcale nie ma płci; a wiele osób zwyczajnie nie chce jej podawać – +ale doceniamy wysiłek i dostrzeżenie istnienia niebinarności +(jak również nieumieszczenie [mężczyzn na pierwszym miejscu](https://pl.wikipedia.org/wiki/Androcentryzm)). + +Natomiast tuż potem pojawiło się pytanie o stan cywilny, z następującymi opcjami: + + - Wolny + - W związku nieformalnym + - W związku nieformalnym posiadający dzieci + - Mężatka + - Żonaty + - Mężatka z dzieckiem + - Żonaty z dzieckiem + - Rozwiedziona + - Rozwiedziony + - Samotna matka + - Samotny ojciec + +Osoby niebinarne muszą tu wybrać pomiędzy rodzajem męskim z żeńskim. +Niebinarni rodzice muszą zadeklarować się jako matka albo ojciec. +Nie ma opcji dla mężatych gejów ani żonatych lesbijek. +Ale przecież gdybyśmy dodały wszystkie możliwe kombinacje sytuacji życiowych, ta lista byłaby okropnie długa! +Jak zatem lepiej podejść do tematu? + +Moim zdaniem największy problem tkwi tu w tym, że w jednym pytaniu usiłowano tak naprawdę zawrzeć trzy: + + - jakiej jesteś płci? (mimo że pytano już o to w poprzednim pytaniu, to tu znowu pojawiają się osobne opcje żeńskie i męskie; + swoją drogą, ciekawe jak interpretowane byłyby odpowiedzi takie jak „kobieta – rozwiedizony”, „mężczyzna – mężatka”?) + - jaki jest twój stan cywilny? + - czy masz/wychowujesz dzieci? + +Nic dziwnego, że próba skompresowania tych trzech pytań do jednego skutkuje zbyt dużą liczbą opcji! + +Ale skoro o płeć już pytałośmy w poprzednim pytaniu, to teraz nie trzeba już się powtarzać. +Uczynienie tego pytania neutralnym płciowo nie jest tak trudne, jak się może wydawać. +Opcje „samotna matka” i „samotny ojciec” można by zwyczajnie skompresować do… „samotny rodzic”. +„Rozwiedziony” i „rozwiedziona” mogłoby zrobić użytek z tzw. podłogi i zmienić się w „rozwiedzion_”. +A co z „mężatką” i „żonatym”? Tuż nad tymi opcjami znajduje się +neutralna płciowo opcja „w związku nieformalnym” – wystarczyłoby analogicznie stworzyć opcję… „w związku małżeńskim”! + +Przy okazji warto by też dodać brakującą opcję „owdowiał_”. +A jako osoba poliamoryczna, doceniłobym takie skonstruowanie pytania, by obejmowało możliwość bycia w kilku związkach – +ale to może kwestia na osobny artykuł 😉 + +Osobiście usunęłobym też wszystkie opcje „z dzieckiem”, ponieważ nie jest to kwestia stanu cywilnego. +Zamiast tego, przydałoby się po prostu osobne pytanie: „czy masz dzieci?”. +A jeśli nie są dla badania istotne dorosłe dzieci mieszkające niezależnie, +to mamy wtedy okazję to podkreślić, pytając bardziej precyzyjnie: „czy _wychowujesz_ dzieci?”. + +Poniżej przygotowałom wersję „przed” i „po”. Czyż nie jest teraz bardziej czytelnie, a zarazem bardziej inkluzywnie? 😊 + +![](/img-local/blog/formularze-stan-cywilny.png) diff --git a/locale/pl/img/blog/formularze-stan-cywilny.png b/locale/pl/img/blog/formularze-stan-cywilny.png new file mode 100644 index 000000000..9f8f3aa8a Binary files /dev/null and b/locale/pl/img/blog/formularze-stan-cywilny.png differ