mirror of
https://gitlab.com/PronounsPage/PronounsPage.git
synced 2025-09-22 20:24:18 -04:00
(pl)(census) WIP
This commit is contained in:
Andrea Vos
parent
a2cb28620a
commit
1e6f41d895
@ -1,6 +1,6 @@
|
||||
# Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport
|
||||
|
||||
<small>2025-04-15 | [@szymon](/@szymon), [@andrea](/@andrea), [@tess](/@tess)</small>
|
||||
<small>2025-04-15 | [@andrea](/@andrea), [@szymon](/@szymon), [@tymk](/@tymk)</small>
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-warning">
|
||||
Work in progress 😉 Póki co to głównie copy-paste zeszłorocznego
|
||||
@ -263,16 +263,16 @@ do {json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj neutralny}% w obecnej
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo}% osób respondenckich
|
||||
używa wobec siebie [form unikających deklarowania płci](/unikanie){optional},
|
||||
({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo} p.p. w stosunku do zeszłego roku){/optional}.
|
||||
({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo} p.p. w stosunku do zeszłego roku){/optional}.
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: binarne}% osób używa form binarnych (rodzaj męski i/lub żeński){optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroupsAggr.łącznie: binarne} p.p.){/optional},
|
||||
ale tylko {json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie binarne}% _wyłącznie_ form binarnych{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie binarne} p.p.){/optional}.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: binarne zamiennie}% osób zaznaczyło zarówno formy męskie i żeńskie{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroupsAggr.łącznie: binarne zamiennie} p.p.){/optional}.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: binarne}% osób używa form binarnych (rodzaj męski i/lub żeński){optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroupsAggr.łącznie: binarne} p.p.){/optional},
|
||||
ale tylko {json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie binarne}% _wyłącznie_ form binarnych{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie binarne} p.p.){/optional}.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: binarne zamiennie}% osób zaznaczyło zarówno formy męskie i żeńskie{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroupsAggr.łącznie: binarne zamiennie} p.p.){/optional}.
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: niebinarne}% osób używa form niebinarnych{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroupsAggr.łącznie: niebinarne}){/optional},
|
||||
przy czym {json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% _wyłącznie_ form niebinarnych{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne} p.p.){/optional}.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: niebinarne}% osób używa form niebinarnych{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroupsAggr.łącznie: niebinarne}){/optional},
|
||||
przy czym {json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% _wyłącznie_ form niebinarnych{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne} p.p.){/optional}.
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: mnogie}% osób używa którejś z (lub kilku) form mnogich{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroupsAggr.łącznie: mnogie} p.p.){/optional}.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: mnogie}% osób używa którejś z (lub kilku) form mnogich{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroupsAggr.łącznie: mnogie} p.p.){/optional}.
|
||||
|
||||
{/census_groups}
|
||||
|
||||
@ -283,16 +283,16 @@ Konsekwentnie maleje procent osób używających *wyłącznie* form binarnych (c
|
||||
|
||||
Dwa lata temu popularność rodzaju neutralnego w populacji ogólnej bardzo nieznacznie przekroczyła popularność jednej z normatywnych form –
|
||||
wybierano go o 0,01 p.p. częściej niż rodzaj żeński. W tym roku przewaga ta jest _znacznie większa_ –
|
||||
z rodzajem męskim ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj męski}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroups.rodzaj męski})
|
||||
i unikaniem zaznaczania rodzaju ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo}) na czele,
|
||||
na trzecim miejscu bezpiecznie ma się już rodzaj neutralny ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj neutralny}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroups.rodzaj neutralny}),
|
||||
podczas gdy rodzaj żeński pozostaje czwarty ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj żeński}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroups.rodzaj żeński}).
|
||||
z rodzajem męskim ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj męski}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroups.rodzaj męski})
|
||||
i unikaniem zaznaczania rodzaju ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroups.unikanie form nacechowanych płciowo}) na czele,
|
||||
na trzecim miejscu bezpiecznie ma się już rodzaj neutralny ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj neutralny}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroups.rodzaj neutralny}),
|
||||
podczas gdy rodzaj żeński pozostaje czwarty ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.rodzaj żeński}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroups.rodzaj żeński}).
|
||||
|
||||
Rosnąca popularność rodzaju neutralnego zdaje się potwierdzać nasze przewidywania, że ma on największe szanse,
|
||||
by stać się pewnym standardem (i np. trafić do podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego).
|
||||
|
||||
Pozostałe niestandardowe formy są zdecydowanie mniej popularne, przy tendencji spadkowej. Najczęściej z nich używana liczba mnoga w rodzaju męskoosobowym
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounGroups.liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy})
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroups.liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounGroups.liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy})
|
||||
jest ponad trzykrotnie rzadsza niż rodzaj neutralny.
|
||||
|
||||
Jeśli spojrzeć na wyniki z podziałem na miejsce zamieszkania, rzucają się w oczy znaczne różnice. Osoby mieszkające za granicą
|
||||
@ -374,15 +374,15 @@ czy gwiazdki ([on\*/je\*](/on*)).
|
||||
|
||||
Jak co roku, **formy „podstawowe” (np. „ono/jego” dla rodzaju neutralnego, „onu/jenu” dla dukaizmów) są zdecydowanie bardziej popularne**
|
||||
**od tych alternatywnych.** Podobnie jak w zeszłym roku, wśród form korespondujących z rodzajem neutralnym najcześćiej wybierano
|
||||
standardowe „[ono/jego](/ono)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ono/jego}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ono/jego} p.p. w stosunku do zeszłego roku),
|
||||
a na drugim i trzecim miejscu znalazły się neologiczne „[ono/jeno](/ono/jeno)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ono/jeno}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ono/jeno} p.p.)
|
||||
i łączące formy rodzaju neutralnego z mnogimi „[ono/ich](/ono/ich)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ono/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ono/ich} p.p.).
|
||||
Wśród dukaizmów zdecydowanie najpopularniejszy jest paradygmat najbliższy temu, co znajdziemy w prozie Jacka Dukaja, czyli „[onu/jenu](/onu)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.onu/jenu}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.onu/jenu} p.p.);
|
||||
alternatywne „[onu/jejo](/onu/jejo)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.onu/jejo}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.onu/jejo} p.p.)i „[ne/nego](/ne)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ne/nego}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ne/nego} p.p.)plasują się dużo niżej.
|
||||
Z form mnogich najpopularniejsze są formy męskosoobowe ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.oni/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.oni/ich} p.p.).
|
||||
Co ciekawe, za nimi plasują się zaproponowane przez nas (i używane np. w tekście tego raportu) neologiczne formy mnogie, czyli „[ona/ich](/ona/ich)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ona/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ona/ich} p.p.),
|
||||
a dopiero potem standardowe formy niemęskoosobowe ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.one/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.one/ich} p.p.).
|
||||
Wśród form graficznych wyraźnie dominują iksy ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.onx/jex}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.onx/jex} p.p.).
|
||||
standardowe „[ono/jego](/ono)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ono/jego}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ono/jego} p.p. w stosunku do zeszłego roku),
|
||||
a na drugim i trzecim miejscu znalazły się neologiczne „[ono/jeno](/ono/jeno)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ono/jeno}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ono/jeno} p.p.)
|
||||
i łączące formy rodzaju neutralnego z mnogimi „[ono/ich](/ono/ich)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ono/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ono/ich} p.p.).
|
||||
Wśród dukaizmów zdecydowanie najpopularniejszy jest paradygmat najbliższy temu, co znajdziemy w prozie Jacka Dukaja, czyli „[onu/jenu](/onu)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.onu/jenu}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.onu/jenu} p.p.);
|
||||
alternatywne „[onu/jejo](/onu/jejo)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.onu/jejo}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.onu/jejo} p.p.)i „[ne/nego](/ne)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ne/nego}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ne/nego} p.p.)plasują się dużo niżej.
|
||||
Z form mnogich najpopularniejsze są formy męskosoobowe ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.oni/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.oni/ich} p.p.).
|
||||
Co ciekawe, za nimi plasują się zaproponowane przez nas (i używane np. w tekście tego raportu) neologiczne formy mnogie, czyli „[ona/ich](/ona/ich)” ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ona/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ona/ich} p.p.),
|
||||
a dopiero potem standardowe formy niemęskoosobowe ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.one/ich}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.one/ich} p.p.).
|
||||
Wśród form graficznych wyraźnie dominują iksy ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.onx/jex}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.onx/jex} p.p.).
|
||||
|
||||
Zauważamy dwa ciekawe trendy na przestrzeni lat. Po pierwsze, formy „[ono/jeno](/ono/jeno)” z roku na rok zyskują na popularności,
|
||||
sugerując, że obok potrzeby używania języka normatywnego (lub bliskiego normatywnemu), istnieje też sprzeczna z nią potrzeba
|
||||
@ -394,10 +394,10 @@ po inne formy, a rzadziej ucieka się do zabiegów graficznych; może to też by
|
||||
sprawiają problemy czytnikom ekranowym, a społeczność troszczy się o dostępność.
|
||||
|
||||
Przyglądając się odpowiedziom z podziałem na płeć przypisaną przy urodzeniu, napotykamy na ciekawy wynik: w obu grupach najpopularniejsze są męskie i żeńskie formy,
|
||||
natomiast wśród osób AFAB rodzaj męski wygrywa zdecydowanie ({json=spis-2025/agab_f/stats.json=pronouns.on/jego}%, {json=spis-2025/agab_f/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.on/jego} p.p.
|
||||
vs. {json=spis-2025/agab_f/stats.json=pronouns.ona/jej}%, {json=spis-2025/agab_f/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ona/jej} p.p.),
|
||||
podczas gdy osoby AMAB po raz pierwszy używają obu form równie często ({json=spis-2025/agab_m/stats.json=pronouns.on/jego}%, {json=spis-2025/agab_m/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.on/jego} p.p.
|
||||
vs. {json=spis-2025/agab_m/stats.json=pronouns.ona/jej}%, {json=spis-2025/agab_m/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ona/jej} p.p.)
|
||||
natomiast wśród osób AFAB rodzaj męski wygrywa zdecydowanie ({json=spis-2025/agab_f/stats.json=pronouns.on/jego}%, {json=spis-2025/agab_f/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.on/jego} p.p.
|
||||
vs. {json=spis-2025/agab_f/stats.json=pronouns.ona/jej}%, {json=spis-2025/agab_f/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ona/jej} p.p.),
|
||||
podczas gdy osoby AMAB po raz pierwszy używają obu form równie często ({json=spis-2025/agab_m/stats.json=pronouns.on/jego}%, {json=spis-2025/agab_m/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.on/jego} p.p.
|
||||
vs. {json=spis-2025/agab_m/stats.json=pronouns.ona/jej}%, {json=spis-2025/agab_m/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ona/jej} p.p.)
|
||||
|
||||
Ze względu na mnogość opcji, zgrupowałośmy ze sobą podobne zaimki, by lepiej widzieć trendy:
|
||||
|
||||
@ -417,11 +417,11 @@ Ze względu na mnogość opcji, zgrupowałośmy ze sobą podobne zaimki, by lepi
|
||||
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Podobnie jak w mowie, **w piśmie najpopularniejsze są formy męskie ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.on/jego}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.on/jego} p.p.).**
|
||||
Podobnie jak w mowie, **w piśmie najpopularniejsze są formy męskie ({json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.on/jego}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.on/jego} p.p.).**
|
||||
**W piśmie zachowała się też obecna w zeszłym roku przewaga rodzaju neutralnego nad żeńskim.** Przynajmniej jedną formę korespondującą z rodzajem neutralnym
|
||||
wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=pronounsAggr.łącznie: neutralne}% osób respondenkich ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounsAggr.łącznie: neutralne} p.p.),
|
||||
podczas gdy rodzaj żeński zaznaczyło {json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ona/jej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronouns.ona/jej} p.p.).
|
||||
Podobnie jak w przypadku pytania o mowę, popularność form postpłciowych ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounsAggr.łącznie: postpłciowe}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounsAggr.łącznie: postpłciowe} p.p.) spada od 2022 roku.
|
||||
wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=pronounsAggr.łącznie: neutralne}% osób respondenkich ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounsAggr.łącznie: neutralne} p.p.),
|
||||
podczas gdy rodzaj żeński zaznaczyło {json=spis-2025/general/stats.json=pronouns.ona/jej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronouns.ona/jej} p.p.).
|
||||
Podobnie jak w przypadku pytania o mowę, popularność form postpłciowych ({json=spis-2025/general/stats.json=pronounsAggr.łącznie: postpłciowe}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounsAggr.łącznie: postpłciowe} p.p.) spada od 2022 roku.
|
||||
|
||||
Podobnie jak w przypadku pytania o mowę, przy podziale na miejsce zamieszkania zwraca uwagę różnica w popularności form –
|
||||
osoby mieszkające za granicą rzadziej sięgają po formy binarne, neutralne i graficzna, natomiast częściej po formy postpłciowe i mnogie.
|
||||
@ -434,9 +434,9 @@ Przy podziale na grupy wiekowe widzimy, że osoby przed 25. rokiem życia częś
|
||||
Częściej sięgają też po formy rodzaju neutralnego, formy mnogie, postpłciowe i graficzne.
|
||||
|
||||
**Tegoroczne wyniki pytania o komunikację pisemną zdają się sugerować łagodny zwrot w stronę standardu:**
|
||||
o {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounsAggr.łącznie: binarne} p.p. wzrosła liczba osób, które wybrały
|
||||
binarne formy, a o {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounsAggr.łącznie: wyłącznie binarne} p.p. – liczba osób, które wybrały _wyłącznie_ te formy.
|
||||
Jednocześnie rośnie jednak też popularność form neutralnych ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.pronounsAggr.łącznie: neutralne}).
|
||||
o {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounsAggr.łącznie: binarne} p.p. wzrosła liczba osób, które wybrały
|
||||
binarne formy, a o {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounsAggr.łącznie: wyłącznie binarne} p.p. – liczba osób, które wybrały _wyłącznie_ te formy.
|
||||
Jednocześnie rośnie jednak też popularność form neutralnych ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.pronounsAggr.łącznie: neutralne}).
|
||||
Spadają formy nienormatywne.
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
@ -516,60 +516,49 @@ do generatora z naszej strony, aby szczegółowo przedstawić używane formy. Z
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
W tym roku **zdecydowanie najpopularniejszymi formami rzeczownikowymi są osobatywy** – po raz pierwszy przebijając maskulatywy!
|
||||
W tym roku wybrało te pierwsze {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.osobatywy}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.nouns.osobatywy} p.p. w stosunku do zeszłego roku),
|
||||
podczas gdy te drugie {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.maskulatywy}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.nouns.maskulatywy} p.p.).
|
||||
|
||||
<!-- CUTOFF -->
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>Poniżej nieruszone jeszcze</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Feminatywy stoją już wyraźnie niżej ({json=spis-2025/general/stats.json=nouns.feminatywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.nouns.feminatywy} p.p.).
|
||||
O [iksatywy](/iksatywy), czyli formy z końcówką -x (z założenia niewymawialne) pytamy od 2022 roku i niezmiennie plasują się na pozycji trzeciej
|
||||
(tym razem: {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.iksatywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.nouns.iksatywy} p.p.).
|
||||
Najrzadziej osoby respondujące wybierały neologiczne [neutratywy](/neutratywy), czyli osobowe rzeczowniki rodzaju neutralnego typu _autorze_, _czytelnicze_, _partnerze_
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=nouns.neutratywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.nouns.neutratywy} p.p.)
|
||||
oraz kompatybilne z rodzajem postpłciowym (t.j. dukaizmami) [dukatywy](/dukatywy) (np. _autoru_, _czytelniku_, _partneru_) -
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=nouns.dukatywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.nouns.dukatywy} p.p.
|
||||
Te pierwsze wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.osobatywy}% osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.nouns.osobatywy} p.p. w stosunku do zeszłego roku),
|
||||
podczas gdy te drugie – {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.maskulatywy}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.nouns.maskulatywy} p.p.).
|
||||
Feminatywy stoją już wyraźnie niżej ({json=spis-2025/general/stats.json=nouns.feminatywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.nouns.feminatywy} p.p.).
|
||||
Za nimi niemal równo [iksatywy](/iksatywy), czyli formy z końcówką -x (z założenia niewymawialne) ({json=spis-2025/general/stats.json=nouns.iksatywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.nouns.iksatywy} p.p.)
|
||||
oraz neologiczne [neutratywy](/neutratywy), czyli osobowe rzeczowniki rodzaju neutralnego typu _autorze_, _czytelnicze_, _partnerze_
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=nouns.neutratywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.nouns.neutratywy} p.p.).
|
||||
Formy kompatybilne z rodzajem postpłciowym (t.j. dukaizmami) [dukatywy](/dukatywy) (np. _autoru_, _czytelniku_, _partneru_) -
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=nouns.dukatywy}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.nouns.dukatywy} p.p.
|
||||
|
||||
Popularność maskulatywów nie jest zbyt zaskakująca. W polszczyźnie ogólnej uznaje się je za formy generyczne, czyli mogące opisywać
|
||||
osoby każdej płci. Wiele kobiet woli nazywać się *naukowcami* czy *psychologami* niż *naukowczyniami* lub *psycholożkami*, podobnie
|
||||
mogą czuć niektóre osoby niebinarne. Drugą najpopularniejszą opcją są osobatywy, które z założenia są formami niewskazującymi na płeć.
|
||||
Być może utrzymująca się od pierwszej edycji Spisu niewielka przewaga maskulatywów wynika z tego, że są bliższe standardowi
|
||||
(formy typu *osoba studencka* wciąż dla wielu osób brzmią obco i dziwnie). Wreszcie, znaczna cześć osób respondenckich to osoby
|
||||
z przypisaną przy urodzeniu płcią żeńską. Określanie się maskulatywami może być dla nich względnie bezpiecznym sposobem
|
||||
mogą czuć niektóre osoby niebinarne. Znaczna cześć osób respondenckich to osoby z przypisaną przy urodzeniu płcią żeńską.
|
||||
Określanie się maskulatywami może być dla nich względnie bezpiecznym sposobem
|
||||
na dystansowanie się od językowych wykładników żeńskości.
|
||||
Cieszy natomiast popularność osobatywów, które z założenia są formami niewskazującymi na płeć
|
||||
– pokazuje to, że formy typu *osoba studencka* zaczynają dla wielu osób brzmieć coraz mniej obco i dziwnie.
|
||||
|
||||
Choć od drugiej edycji badania, kiedy to po raz pierwszy o nie zapytałośmy, iksatywy utrzymują się na czwartej pozycji pod względem popularności,
|
||||
to warto odnotować, że ich popularność konswekwentnie spada: w 2022 roku wybrało je {json=spis-2022/general/stats.json=nouns.iksatywy}% osób
|
||||
respondenckich, w 2023 – {json=spis-2023/general/stats.json=nouns.iksatywy}%, a w obecnym – {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.iksatywy}%.
|
||||
Czas pokaże, czy będzie to stały trend.
|
||||
Zarówno w przypadku iksatywów, jak i dukatywów, ich popularność konswekwentnie spada:
|
||||
w 2022 roku wybrało je odpowiednio {json=spis-2022/general/stats.json=nouns.iksatywy}% i {json=spis-2022/general/stats.json=nouns.dukatywy}% osób
|
||||
– podczas gdy teraz: {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.iksatywy}% i {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.dukatywy}%.
|
||||
|
||||
Popularność neutratywów z roku na rok na przemian lekko rośnie i spada ({json=spis-2021/general/stats.json=nouns.neutratywy}% w 2021;
|
||||
{json=spis-2022/general/stats.json=nouns.neutratywy}% w 2022; {json=spis-2023/general/stats.json=nouns.neutratywy}% w 2023
|
||||
i {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.neutratywy}% obecnie), jednak pozostaje względnie niska. Być może dlatego, że ze wszystkich
|
||||
Popularność neutratywów z roku na rok jest względnie stabilna, ale z trendem wzrostowym: od {json=spis-2021/general/stats.json=nouns.neutratywy}% w 2021
|
||||
do {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.neutratywy}% obecnie. Wciąż jednak pozostaje względnie niska – być może dlatego, że ze wszystkich
|
||||
niestandardowych form rzeczownikowych są one najmniej intuicyjne w tworzeniu.
|
||||
|
||||
Najwyraźniejszy trend spadkowy widać w przypadku dukatywów – w porównaniu z pierwszą ecycją Spisu ich popularność spadła ponad dwukrotnie.
|
||||
W 2021 roku wybrało je {json=spis-2021/general/stats.json=nouns.dukatywy}%, w 2022 – {json=spis-2022/general/stats.json=nouns.dukatywy}%,
|
||||
w 2023 – {json=spis-2023/general/stats.json=nouns.dukatywy}%, a w tym roku już tylko {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.dukatywy}%.
|
||||
Idzie to w parze z pozycją dukaiazmów (nazywanych też rodzajem postpłciowym) w mowie i piśmie, która po chwilowym wzroście w 2022 roku również spada.
|
||||
|
||||
Podział ze względu na miejsce zamieszkania ujawnia, że w przypadku form rzeczownikowych Polska i zagranica są wyjątkowo zgodne;
|
||||
wyniki są niemal całkowicie zbieżne. Osoby mieszkające za granicą nieco rzadziej sięgają po maskulatywy i osobatywy,
|
||||
za to minimalnie częściej po dukatywy.
|
||||
Podział ze względu na miejsce zamieszkania ujawnia, że zagranica chętniej używa neutratywów i iksatywów,
|
||||
podczas gdy podostałe formy są mniej popularne niż w Polsce.
|
||||
|
||||
Jeśli obejrzeć dane z podziałem na płeć przypisaną przy urodzeniu, największe rozbieżności dotyczą maskulatywów: wybiera je
|
||||
{json=spis-2025/agab_f/stats.json=nouns.maskulatywy}% osób AFAB i {json=spis-2025/agab_m/stats.json=nouns.maskulatywy}% osób AMAB.
|
||||
Mniejsza jest różnica w stosunku do feminatywów: te stosuje {json=spis-2025/agab_f/stats.json=nouns.feminatywy}% osób AFAB
|
||||
Ciut mniejsza jest różnica w stosunku do feminatywów: te stosuje {json=spis-2025/agab_f/stats.json=nouns.feminatywy}% osób AFAB
|
||||
i {json=spis-2025/agab_m/stats.json=nouns.feminatywy}% osób AMAB. Jak widać, formy męskie są popularniejsze wśród osób AFAB, a żeńskie – wśród
|
||||
osób AMAB, jednak ogólnie obie grupy częściej wybierają maskulatywy od feminatywów. Osoby AMAB chętniej tez sięgają po neologizmy,
|
||||
zarówno neutratywy, jak i dukatywy.
|
||||
|
||||
Osoby przed 25. rokiem życie wyraźnie częściej niż starsze sięgają po maskulatywy ({json=spis-2025/younger/stats.json=nouns.maskulatywy}%
|
||||
vs. {json=spis-2025/older/stats.json=nouns.maskulatywy}%) i nieco częściej po iksatywy. W przypadku wszystkich pozostałych form,
|
||||
częsciej zaznaczały je osoby z grupy starszej.
|
||||
częściej zaznaczały je osoby z grupy starszej.
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
W dopiskach kilka osób doprecyzowało, jakich form neutratywów używa: trzy podały formy na *-o*, dwie – formy na *-e*, jedna – na *-um*.
|
||||
Do tego, dwie osoby podały przykłady kończące się na _-two_, które w standardowej polszczyźnie nazywają pary (np. *wujostwo*).
|
||||
@ -579,11 +568,6 @@ Jedna osoba podała, że używa dukatywów opartych na feminatywach (np. _partne
|
||||
że starają się unikać używania osobowych rzeczowników, stosując określenia opisowe („zwykle obchodzę rodzaj strukturą gramatyczną zdania”;
|
||||
„\[mówię\] człowiek, który...”; „unikam form rzeczownikowych \[mówiąc\] "zajmuję się tym, tamtym" itp”).
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
{details=Dopiski}
|
||||
|
||||
- nauczycielo, partnero, pracowniko 3
|
||||
@ -618,50 +602,48 @@ Jedna osoba podała, że używa dukatywów opartych na feminatywach (np. _partne
|
||||
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
W tej edycji, kierując się częstymi dopiskami, dodałośmy dwie nowe opcje do formularza: neologiczną formę
|
||||
grzecznościową *pano* oraz na wpół normatywny zwrot ze słowem *osoba* (np. „czy chciałby osoba złożyć zamówienie?”).
|
||||
|
||||
Tak jak we wszystkich poprzednich edycjach **największy odsetek osób badanych zadeklarował, że chce by zwracać się do niego**
|
||||
**na „ty” nawet w oficjalnych sytuacjach. Odpowiedź tę wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.„per ty”}% osób**
|
||||
**({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.„per ty”} p.p. w stosunku do zeszłego roku).**
|
||||
Tak jak we wszystkich poprzednich edycjach **zdecydowanie największy odsetek osób badanych zadeklarował, że chce by zwracać się do nich
|
||||
na „ty” nawet w oficjalnych sytuacjach**. Odpowiedź tę wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.„per ty”}% osób
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.„per ty”} p.p. w stosunku do zeszłego roku).
|
||||
Jednocześnie jednak, tylko {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.łącznie: wyłącznie ty}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.łącznie: wyłącznie ty}) wybrało _jedynie_ tę formę.
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.łącznie: wyłącznie ty}) wybrało _jedynie_ tę formę.
|
||||
|
||||
Niżej pod względem popularności plasują się normatywne formy grzecznościowe:
|
||||
*pan* ({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pan}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.pan} p.p.),
|
||||
*pani* ({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pani}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.pani} p.p.),
|
||||
*pan* ({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pan}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.pan} p.p.),
|
||||
*pani* ({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pani}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.pani} p.p.),
|
||||
oraz *państwo* z uzgodnieniem w liczbie pojedynczej – „czy chce państwo...”
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.państwo (l\\. poj\\.)}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.państwo (l\\. poj\\.)} p.p.)
|
||||
i mnogiej – „czy chcą państwo...” ({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.państwo (l\\. mn\\.)}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.państwo (l\\. mn\\.)} p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.państwo (l\\. poj\\.)}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.państwo (l\\. poj\\.)} p.p.)
|
||||
i mnogiej – „czy chcą państwo…” ({json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.państwo (l\\. mn\\.)}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.państwo (l\\. mn\\.)} p.p.).
|
||||
Warto jednak zauważyć, że dwie pierwsze formy z roku na rok tracą na popularności,
|
||||
podczas gdy półnormatywne „państwo” jest dość stabilne.
|
||||
|
||||
Na podobnym poziomie utrzymuje się opcja zwracania się „per wy”; tę wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.„per wy”}%
|
||||
osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.„per wy”} p.p.).
|
||||
osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.„per wy”} p.p.).
|
||||
|
||||
Formy neologiczne nie cieszą się wielką popularnością, a jeśli spojrzeć na wyniki ze wszystkich czterech edycji, okazuje się, że
|
||||
ich popularność stopniowo spada od 2021 roku. W tym roku formę *pań* wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pań}%
|
||||
osób badanych ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.pań} p.p.), a *panu* –
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.panu}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.honorifics.panu} p.p.).
|
||||
Dostępne po raz pierwszy *pano* radzi sobie podobnie – tę opcję wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pano}% badanych osób.
|
||||
osób badanych ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.pań} p.p.), a *panu* –
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.panu}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.panu} p.p.).
|
||||
Dostępne po raz drugi *pano* radzi sobie podobnie – tę opcję wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.pano}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.pano} p.p.) badanych osób.
|
||||
Warto tu zwrócić uwagę, jak istotny wpływ na popularność danej opcji może mieć jej obecność w formularzu. W 2022 roku *pano* pojawiło się
|
||||
w dopiskach 5 razy, w 2023 roku – 12 razy. Gdy trafiło do formularza, wybrało je już 145 osób.
|
||||
|
||||
Całkiem dobrze za to poradziła sobie dostępna po raz pierwszy *osoba*. Tę opcję wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.osoba}%
|
||||
badanych – ustępuje więc jedynie zwracaniu się na „ty” i normatywnemu _pan, deklasując wszystkie pozostałe formy.
|
||||
Wciąż wysoko jest dostępna po raz drugi *osoba*. Tę opcję wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=honorifics.osoba}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.honorifics.osoba} p.p.) badanych – podobnie do najpopularniejszych opcji (z wyjątkiem „na ty”).
|
||||
*Osoba* również pojawiała się w dopiskach w poprzednich edycjach, w 2022 roku 3 razy, a w 2023 – 9 razy; ponad stukrotny wzrost
|
||||
popularności po dodaniu tej opcji do formularza (w tym roku wybrały ją 922 osoby) jest więc uderzający. Może to oznaczać, że choć
|
||||
dla wielu osób niebinarnych nie było to oczywiste rozwiązanie, to widząc je, stwierdziły, że im odpowiada. Nie można też jednak
|
||||
nie wspomnieć, że zwroty w rodzaju „niech osoba wypełni ankietę” albo „czy chciałaby osoba usiąść?” mogą być odbierane
|
||||
jako chłodne a nawet agresywne i niegrzeczne. Wprowadzenie zwracania się per „osoba” do powszechnego użytku wymagałoby rozbrojenia
|
||||
tych skojrzeń.
|
||||
tych skojarzeń.
|
||||
|
||||
Przy podziale ze względu na miejsce zamieszkania widać wyraźniejszą preferencję dla zwracania się na „ty” wśród osób mieszkających
|
||||
poza Polską. Podobną tendencję widać u osób AMAB względem osób AFAB. Nieco zaskakujące okazują się wyniki z podziałem na grupy
|
||||
wiekowe. Można by zakładać, że to młodsze osoby chętniej sięgną po formę „per ty”, a jednak robią to osoby 25+.
|
||||
{json=spis-2025/older/stats.json=honorifics.łącznie: wyłącznie ty}% osób z grupy starszej wybrało wyłącznie zwracanie się na „ty”,
|
||||
podczas gdy w grupie młodszej było to {json=spis-2025/younger/stats.json=honorifics.łącznie: wyłącznie ty}%.
|
||||
Osoby 25+ były też minimalnie bardziej przychylne formie *osoba*, choć w tym przypadku różnica wyniosła jedynie 0,80 p.p.
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Wśród dopisków pojawiło się kilka głosów przeciwko formom grzecznościowym jako takim, niekedy bardzo zdecydowanych, np.:
|
||||
Wśród dopisków pojawiło się kilka głosów przeciwko formom grzecznościowym jako takim, niekiedy bardzo zdecydowanych, np.:
|
||||
„precz z formami grzecznościowymi, pańszczyznę zniesiono dawno” albo „Powinniśmy przestać sobie "panować", na szczęście
|
||||
17 marca 1921 na mocy konstytucji marcowej zlikwidowano stan szlachecki w Polsce”. Jedna osoba napisała komentarz
|
||||
w odwrotnym tonie: „bardzo nie podoba mi \[się]\ trend \[żeby]\ używać "per ty" w restauracjach, wolałobym "państwo"”.
|
||||
@ -700,8 +682,8 @@ i [2023](https://www.gendercensus.com/results/2023-mx) roku).
|
||||
|
||||
### „Konsekwentność” liczby mnogiej
|
||||
|
||||
Pytania nt. szczegółów użycia form mnogich zadajemy w Spisie po raz drugi. Zainspirowały je zgłaszane do nas
|
||||
(głównie od osób tłumaczących) wątpliwości, co do tego jak _dokładnie działają formy mnogie używane w stosunku
|
||||
Pytania nt. szczegółów użycia form mnogich zadajemy w Spisie po raz trzeci. Zainspirowały je zgłaszane do nas
|
||||
(głównie od osób tłumaczących) wątpliwości, co do tego jak _dokładnie_ działają formy mnogie używane w stosunku
|
||||
do osób niebinarnych. Po pierwsze: czy jeśli osoba korzysta z formy „zrobiłyśmy” lub „zrobiliśmy”
|
||||
by uniknąć standardowego „zrobiłem”/„zrobiłam”, to „konsekwentnie” będzie korzystać z form mnogich także w czasie
|
||||
teraźniejszym („robimy” zamiast „robię”), czy nienacechowane rodzajowo formy pojedyncze będą jej odpowiadały?
|
||||
@ -712,12 +694,12 @@ o mowę, czyli {json=spis-2025/general/stats.json=size_plural} osób.
|
||||
|
||||
{census_groups}
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNonGendered.tak}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pluralNonGendered.tak} p.p{/optional}.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNonGendered.tak}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pluralNonGendered.tak} p.p{/optional}.
|
||||
w stosunku do zeszłego roku) zadeklarowało, że chce używania liczby mnogiej także w przypadku form nienacechowanych rodzajowo.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNonGendered.nie}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pluralNonGendered.nie} p.p.){/optional}
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNonGendered.nie}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pluralNonGendered.nie} p.p.){/optional}
|
||||
woli w tych miejscach liczbę pojedynczą.
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNonGendered.wymiennie / bez różnicy / nie mam zdania}%{optional}
|
||||
({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pluralNonGendered.wymiennie / bez różnicy / nie mam zdania} p.p.) nie ma w tej kwestii preferencji{/optional}.
|
||||
({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pluralNonGendered.wymiennie / bez różnicy / nie mam zdania} p.p.) nie ma w tej kwestii preferencji{/optional}.
|
||||
|
||||
{/census_groups}
|
||||
|
||||
@ -739,12 +721,12 @@ woli w tych miejscach liczbę pojedynczą.
|
||||
|
||||
{census_groups}
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNouns.tak}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pluralNouns.tak} p.p.){/optional}
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNouns.tak}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pluralNouns.tak} p.p.){/optional}
|
||||
osób chce być opisywane rzeczownikami w liczbie mnogiej,
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNouns.nie}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pluralNouns.nie} p.p.){/optional}
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNouns.nie}%{optional} ({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pluralNouns.nie} p.p.){/optional}
|
||||
wybiera rzeczowniki w liczbie pojedynczej, a
|
||||
{json=spis-2025/%group%/stats.json=pluralNouns.wymiennie / bez różnicy / nie mam zdania}%
|
||||
{optional}({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2023.pluralNouns.wymiennie / bez różnicy / nie mam zdania} p.p.){/optional}
|
||||
{optional}({json=spis-2025/%group%/stats.json=@diff.spis-2024.pluralNouns.wymiennie / bez różnicy / nie mam zdania} p.p.){/optional}
|
||||
nie na w tej kwestii preferencji.
|
||||
|
||||
{/census_groups}
|
||||
@ -765,11 +747,11 @@ nie na w tej kwestii preferencji.
|
||||
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Choć różnice w stosunku do wartości z zeszłego roku nie są bardzo znaczące, widzimy dwie interesujące rzeczy.
|
||||
Po pierwsze, w pytaniu o formy nienacechowane rodzajowo większość osób opowiedziała się za liczbą pojedynczą (w zeszłym roku
|
||||
największa grupa osób nie miała preferencji). Po drugie, w przypadku obu pytań liczba odpowiedzi „tak” i „nie mam zdania”
|
||||
spadła, a liczba odpowiedzi „nie” – wzrosła. **Może to oznaczać, że kształtujący się standard użycia**
|
||||
**form mnogich w odniesieniu do osób niebinarnych będzie zakładał brak pełnej „konsewkwencji”.**
|
||||
W pierwszym z pytań (o formy nienacechowane rodzajowo) różnice w stosunku do wartości z zeszłych lat nie są bardzo znaczące.
|
||||
Natomiast w pytaniu drugim (o rzeczowniki) wiele osób uprzednio niezdecydowanych opowiedziało się za odpowiedzią „nie” –
|
||||
od {json=spis-2023/general/stats.json=pluralNouns.nie}% w 2023 do {json=spis-2025/general/stats.json=pluralNouns.nie}% teraz.
|
||||
**Może to oznaczać, że kształtujący się standard użycia**
|
||||
form mnogich w odniesieniu do osób niebinarnych będzie zakładał brak pełnej „konsekwencji”.
|
||||
|
||||
Na pierwszy rzut oka, może się to wydawać nieintuicyjne – czy to nie komplikuje wypowiedzi? Ale z drugiej stony –
|
||||
użycie pojedynczych rzeczowników i pojedynczych czasowników w niektórych miejscach może pomóc
|
||||
@ -803,24 +785,24 @@ pozostają zawsze w liczbie mnogiej (np. „usiądźcie, mamo”). Zatem korzyst
|
||||
niejako „domyślnego” zaimka dla osób niebinarnych (choć, jak wskazują wyniki badania [Gender Census](https://www.gendercensus.com),
|
||||
nie jest on akceptowany przez wszystkie z nich). Może on przybierać dwie formy zwrotne – tradycyjne *themselves* i mniej standardowe
|
||||
*themself*. Zdecydowanie bardziej popularny jest ten drugi wariant: *they/themself* wybrało w tym roku
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=english.they/them/themself}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.they/them/themself} p.p.
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=english.they/them/themself}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.they/them/themself} p.p.
|
||||
w stosunku do zeszłego roku), a *they/themselves* – {json=spis-2025/general/stats.json=english.they/them/themselves}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.they/them/themselves}% p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.they/them/themselves}% p.p.).
|
||||
**Łącznie, przynajmniej jedną wersję *they* wybrało aż {json=spis-2025/general/stats.json=english.łącznie: they}%**
|
||||
**({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.łącznie: they}%).** Jest to najwyższa wartośc procentowa nie tylko
|
||||
**({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.łącznie: they}%).** Jest to najwyższa wartość procentowa nie tylko
|
||||
w pytaniu o angielskie zaimki, ale we wszystkich pytaniach Spisu – w żadnej innej kwestii osoby respondenckie nie były aż tak zgodne.
|
||||
|
||||
Dalej znalazły się standardowe *he* ({json=spis-2025/general/stats.json=english.he/him}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.he/him} p.p.)
|
||||
i *she* ({json=spis-2025/general/stats.json=english.she/her}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.she/her} p.p.).
|
||||
Dalej znalazły się standardowe *he* ({json=spis-2025/general/stats.json=english.he/him}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.he/him} p.p.)
|
||||
i *she* ({json=spis-2025/general/stats.json=english.she/her}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.she/her} p.p.).
|
||||
|
||||
Kolejną pozycję zajął zaimek *it* ({json=spis-2025/general/stats.json=english.it/its}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.it/its} p.p.).
|
||||
Kolejną pozycję zajął zaimek *it* ({json=spis-2025/general/stats.json=english.it/its}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.it/its} p.p.).
|
||||
Choć jego popularność w Spisie stopniowo spada od 2022 roku, taki wynik wciąż może zaskakiwać. Wielu osobom może kojarzyć się dehuminazująco,
|
||||
dlatego należy używać go wyłącznie w odniesieniu do osób, które wyraźnie sobie tego życzą.
|
||||
|
||||
Popularność *it* przewyższa popularność wszystkich neozaimków. Najczęściej wybieranym od pierwszej edycji pozostaje *xe/xem*
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=english.xe/xem}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.xe/xem} p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=english.xe/xem}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.xe/xem} p.p.).
|
||||
Łącznie przynajmniej jeden neozaimek wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=english.łącznie: neozaimki}% osób badanych
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.english.łącznie: neozaimki} p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.english.łącznie: neozaimki} p.p.).
|
||||
Zarówno popularność *xe/xem*, jak i neozaimków jako takich spada.
|
||||
|
||||
Wśród osób mieszkających za granicą jeszcze wyższa jest ogólna popularność *they* – ten zaimek wybrało aż
|
||||
@ -829,9 +811,14 @@ Jak można się spodziewać, osoby AFAB chętniej sięgają po zaimek *he* niż
|
||||
Osoby AFAB chętniej też używają *they*, jak i neozaimków.
|
||||
|
||||
W przypadku podziału na grupy wiekowe, największa dysproporcja dotyczy zaimka *it* – jest akceptowalny dla
|
||||
{json=spis-2025/older/stats.json=english.it/its}% osób 25+ i ponad trzykrotnie większej grupy
|
||||
{json=spis-2025/older/stats.json=english.it/its}% osób 25+ i niemal trzykrotnie większej grupy
|
||||
osób przed 25. rokiem życia ({json=spis-2025/younger/stats.json=english.it/its}%).
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
{details=Dopiski}
|
||||
|
||||
- \[imię jako zaimek\] 6
|
||||
@ -880,21 +867,18 @@ osób przed 25. rokiem życia ({json=spis-2025/younger/stats.json=english.it/its
|
||||
### Powody nieużywania form niebinarnych
|
||||
|
||||
W Spisie pytamy osoby respondenckie o to, jak *chcą* mówić o sobie i jak *chcą* być określane, nawet jeśli nie (zawsze) jest to możliwe.
|
||||
Od drugiej edycji badania pytamy też, co sprawia, że nie używają na co dzień niestandardowych form rodzajowych.
|
||||
W tym roku, biorąc pod uwagę dopiski z poprzedniej edycji, znacznie rozszerzyłośmy katalog dostępnych odpowiedzi; jeśli nie podano
|
||||
różnicy z zeszłym rokiem, oznacza to, że dana odpowiedź pojawiła się w formularzu po raz pierwszy. Można było zaznaczyć kilka odpowiedzi;
|
||||
dlatego wyniki nie sumują się do 100%.
|
||||
Pytamy też, co sprawia, że nie używają na co dzień niestandardowych form rodzajowych.
|
||||
|
||||
Blisko jedna trzecia badanych – {json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nie chcę, pasują mi normatywne, binarne formy}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.obstacles.nie chcę, pasują mi normatywne, binarne formy} p.p. w stosunku do zeszłego roku)
|
||||
Blisko jedna czwarta badanych – {json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nie chcę, pasują mi normatywne, binarne formy}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.obstacles.nie chcę, pasują mi normatywne, binarne formy} p.p. w stosunku do zeszłego roku)
|
||||
podała, że po prostu pasują jej standardowe formy językowe.
|
||||
Za to jedynie **{json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nic, używam takich form}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.obstacles.nic, używam takich form} p.p.)**
|
||||
Za to jedynie **{json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nic, używam takich form}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.obstacles.nic, używam takich form} p.p.)**
|
||||
**zgłosiło, że używa form niestandardowych bez przeszkód.**
|
||||
|
||||
**Najczęściej podawaną przyczyną nieużywania form „niebinarnych” była niechęć do tłumaczenia innym tematu i ściągania uwagi na swoją płeć;**
|
||||
**tak odpowiedziała ponad połowa badanych – {json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.męczy mnie tłumaczenie tematu, nie chcę ściągać uwagi na temat mojej płci}%.**
|
||||
Drugim najczęstszym powodem był strach przed trans- lub enbyfobią – tak odpowiedziało
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.strach przed transfobią/enbyfobią}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.obstacles.strach przed transfobią/enbyfobią} p.p.).
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.strach przed transfobią/enbyfobią}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.obstacles.strach przed transfobią/enbyfobią} p.p.).
|
||||
|
||||
Wysoko ({json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nie chcę innym sprawiać problemów, robić zamieszania}%) plasuje się też odpowiedź
|
||||
„nie chcę sprawiać innym problemów, robić zamieszania”. Istotność tego powodu oraz fakt, że najczęściej podawanym powodem jest niechęć
|
||||
@ -902,7 +886,7 @@ do ściągania uwagi na swoją płeć wskazują, że **popularne wyobrażenie o
|
||||
**używania konkretnego języka jest błędne.**
|
||||
|
||||
Jedna trzecia badanych osób ({json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.strach przed stygmatyzacją z powodu „niepoprawnego” języka}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.obstacles.strach przed stygmatyzacją z powodu „niepoprawnego” języka})
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.obstacles.strach przed stygmatyzacją z powodu „niepoprawnego” języka})
|
||||
podała, że korzystanie z niestandardowych form utrudnia jej strach przed stygmatyzacją z powodu „niepoprawnego języka”,
|
||||
a jedna czwarta ({json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nie chcę być odebranx jako nieprofesjonalnx, boję się wyśmiania}%) – że
|
||||
boi się wyśmiania i bycia potraktowaną jako nieprofesjonalna.
|
||||
@ -916,7 +900,7 @@ wskazują, że tendencja ta jest słabsza u osób, które już wczesniej zetknę
|
||||
zmniejszać negatywny odbiór społeczny.
|
||||
|
||||
Aż jedna czwarta osób respondenckich ({json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.ciężko mi się przyzwyczaić}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.obstacles.ciężko mi się przyzwyczaić} p.p.)
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.obstacles.ciężko mi się przyzwyczaić} p.p.)
|
||||
zgłosiła, że im samym trudno się przyzwyczaić do używania niestandardowych form,
|
||||
z kolei {json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.problemy z opanowaniem gramatyki tych form}% jako problem podało
|
||||
problemy z opanowaniem gramatyki tych form. Trudności z przywyczajeniem się do „niebinarnego” języka w odniesieniu do samych siebie od 2022 roku
|
||||
@ -932,6 +916,11 @@ Wreszcie, {json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.nie jestem wyoutowanx}% j
|
||||
a {json=spis-2025/general/stats.json=obstacles.żadna z proponowanych form mi nie odpowiada}% czuje, że żadna z zaproponownaych form
|
||||
nie jest odpowiednia.
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Wśród dopisków najczęściej pojawiały się głosy, że dla danej osoby kwestia używanego języka nie jest aż tak istotna (7 komentarzy).
|
||||
Jedna z osób podkreśliła, że ma taki stosunek do mówienia na jej temat, ale wiem, że dla innych język może być bardzo ważny.
|
||||
Dwie osoby jako powód nieużywania niestandardowych form podały swoją neuroatypowość:
|
||||
@ -975,36 +964,38 @@ uwagi na swoją płeć, a także częściej czują, że żadna z niestandardowyc
|
||||
### Powody wyboru form
|
||||
|
||||
Od drugiej edycji badnia pytamy osoby respondenckie, co sprawiło, że odpowiadają im takie, a nie inne formy.
|
||||
Podążając za dopiskami z poprzedniej edycji, w tym roku rozszerzyłośmy katalog dostępnych odpowiedzi.
|
||||
W pytaniu można było zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź, dlatego wyniki nie sumują się do 100%.
|
||||
|
||||
**Najczęściej wybieraną odpowiedzią była ta najbardziej ogólna – decydował „komfort, poczucie dopasowania, vibe” danej formy.**
|
||||
**Tę odpowiedź zaznaczyło aż {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.komfort, poczucie dopasowania, vibe}% osób.**
|
||||
Tę odpowiedź zaznaczyło aż {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.komfort, poczucie dopasowania, vibe}% osób.
|
||||
Na „estetykę i brzmienie” danej formy powołało się {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.estetyka, brzmienie}%.
|
||||
**Drugim co do popularności powodem była euforia płciowa, którą osobom daje używanie wybranych form -**
|
||||
**tak odpowiedziało {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.używanie tych form daje mi euforię płciową}% badanych.**
|
||||
|
||||
Dla niemal połowy osób respondenckich ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.łatwość użycia}%)istotna była łatwość użycia danej formy,
|
||||
a aż {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.przyzwyczajenie}% kierowało się przyzwyczajeniem do niej.
|
||||
|
||||
Wszystkie powyższe odpowiedzi pojawiły się w formularzu po raz pierwszy. Niżej plasują się te obecne w nim od 2022 roku.
|
||||
Z nich najczęściej wybierano odpowiedź „bliższe identyfikowanie się z daną binarną płcią” – zaznaczyło ją
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=reasons.bliższe identyfikowanie się z daną binarną płcią}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.reasons.bliższe identyfikowanie się z daną binarną płcią} p.p. w stosunku do zeszłego roku).
|
||||
Drugim co do popularności powodem była łatwość użycia danej formy – opcję tę zaznaczyła ponad połowa osób respondenckich
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.łatwość użycia}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.łatwość użycia} p.p.).
|
||||
Trzecia była euforia płciowa, którą osobom daje używanie wybranych form –
|
||||
tak odpowiedziało {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.używanie tych form daje mi euforię płciową}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.używanie tych form daje mi euforię płciową}% p.p.) badanych.
|
||||
Aż {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.przyzwyczajenie}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.przyzwyczajenie} p.p.)
|
||||
kierowało się przyzwyczajeniem do używanych form.
|
||||
|
||||
Dużo niżej znalazły się „presja otoczenia” ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.presja otoczenia}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.reasons.presja otoczenia} p.p.)
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.presja otoczenia} p.p.)
|
||||
i „popularność danej formy” ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.popularność danej formy}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.reasons.popularność danej formy} p.p.).
|
||||
Podobnie często osoby deklarowały, że zainspirowały się osobą ze swojego otoczenia; tę – dostępną po raz pierwszy -
|
||||
opcję wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=reasons.inspiracja osobą z mojego otoczenia}% badanych.
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.popularność danej formy} p.p.).
|
||||
Podobnie często osoby deklarowały, że zainspirowały się osobą ze swojego otoczenia; tę opcję wybrało
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=reasons.inspiracja osobą z mojego otoczenia}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.inspiracja osobą z mojego otoczenia}% p.p.) badanych.
|
||||
|
||||
Najrzadziej wybieranymi odpowiedziamy były „opinie osób eksperckich” ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.opinie osób eksperckich}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.reasons.opinie osób eksperckich} p.p.), inspiracja naszym
|
||||
Najrzadziej wybieranymi odpowiedziami były „opinie osób eksperckich” ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.opinie osób eksperckich}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.opinie osób eksperckich} p.p.), inspiracja naszym
|
||||
[Manifestem Niebinarnej Polszczyzny](/manifest) ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.Manifest Niebinarnej Polszczyzny}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.reasons.Manifest Niebinarnej Polszczyzny} p.p.)
|
||||
i wreszcie – inspiracja książką, filmem lub serialem ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.inspiracja książką, filmem, serialem, …}%;
|
||||
ta odpowiedź pojawiła się w formularzu po raz pierwszy).
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.Manifest Niebinarnej Polszczyzny} p.p.)
|
||||
i wreszcie – inspiracja książką, filmem lub serialem ({json=spis-2025/general/stats.json=reasons.inspiracja książką, filmem, serialem, …}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.reasons.inspiracja książką, filmem, serialem, …}%).
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Wśród dopisków najczęściej pojawiała się odpowiedź, że osoba chce „zbalansować” to, jak jest postrzegana przez użycie form
|
||||
kojarzonych z płcią „przeciwną” do przypisanej (tak napisało 7 siedem osób). Dwie osoby napisały, że używanie
|
||||
@ -1029,9 +1020,8 @@ komentarz o tym, że osoba lubi „bawić się językiem” oraz zdanie „\[uż
|
||||
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
Przy podziale na miejsce zamieszakania nie widać wyraźnych różnic, choć można zauważyć, że osoby mieszkające
|
||||
poza Polską częścię deklarują, że istotna była dla nich estetyka i brzmienie dalej formy, a rzadziej
|
||||
komfort i poczucie dopasowania.
|
||||
Przy podziale na miejsce zamieszkania można zauważyć, że osoby mieszkające
|
||||
poza Polską częściej deklarują, że istotna jest dla nich popularność, a także estetyka i brzmienie dalej formy.
|
||||
|
||||
Przy podziale na płeć przypisaną przy urodzeniu również nie widać drastycznych różnic,
|
||||
choć zwraca uwagę, że osoby AFAB częściej deklarują wpływ czynników wewnętrznych,
|
||||
@ -1054,27 +1044,24 @@ na te czynniki.
|
||||
W tym roku po raz trzeci zapytałośmy osoby badane o używane przez nie imiona – po raz pierwszy jednak dodałośmy pytania
|
||||
o upłciowienie używanego imienia oraz jego odmianę.
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców} p.p. w stosnku do zeszłego roku) osób podało, że używa imienia nadanego przez rodziców (np. *Aleksandra*),
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.jest neutralną/unisex formą imienia nadanego mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.names.jest neutralną/unisex formą imienia nadanego mi przez rodziców} p.p.) – że używa jego neutralnej płciowo formy (np. *Alex*),
|
||||
z kolei {json=spis-2025/general/stats.json=names.jest formą przeciwnej płci binarnej imienia nadanego mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.names.jest formą przeciwnej płci binarnej imienia nadanego mi przez rodziców} p.p.) – formy tego imienia kojarzeń z płcią „przeciwną” do nadanej (np. *Aleksander*).
|
||||
Łącznie **{json=spis-2025/general/stats.json=namesAggr.łącznie: nadane}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.namesAggr.łącznie: nadane} p.p.) osób używa jakiejś formy imienia nadanego przez rodziców.**
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców} p.p. w stosnku do zeszłego roku) osób podało, że używa imienia nadanego przez rodziców (np. *Aleksandra*),
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.jest neutralną/unisex formą imienia nadanego mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.names.jest neutralną/unisex formą imienia nadanego mi przez rodziców} p.p.) – że używa jego neutralnej płciowo formy (np. *Alex*),
|
||||
z kolei {json=spis-2025/general/stats.json=names.jest formą przeciwnej płci binarnej imienia nadanego mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.names.jest formą przeciwnej płci binarnej imienia nadanego mi przez rodziców} p.p.) – formy tego imienia kojarzeń z płcią „przeciwną” do nadanej (np. *Aleksander*).
|
||||
Łącznie **{json=spis-2025/general/stats.json=namesAggr.łącznie: nadane}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.namesAggr.łącznie: nadane} p.p.) osób używa jakiejś formy imienia nadanego przez rodziców.**
|
||||
|
||||
Spośród osób używających imienia niezwiązanego z tym nadanym przez rodziców
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.wybrał_m neutralne/unisex imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.names.wybrał_m neutralne/unisex imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców} p.p.) osób wybrało imię odbierane jako neutralne płciowo,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.wybrał_m nacechowane binarnie imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.names.wybrał_m nacechowane binarnie imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców} p.p.) – imię nacechowane binarnie, a
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.wybrał_m na imię rzeczownik, który tradycyjnie nie był używany jako imię}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.names.wybrał_m na imię rzeczownik, który tradycyjnie nie był używany jako imię} p.p.) – rzeczownik, który nie był tradycyjnie używany jako imię.
|
||||
Łącznie, **{json=spis-2025/general/stats.json=namesAggr.łącznie: wybrane}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.namesAggr.łącznie: wybrane} p.p.) osób wybrało imię niezwiązane z tym nadanym przez rodziców.**
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.wybrał_m neutralne/unisex imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.names.wybrał_m neutralne/unisex imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców} p.p.) osób wybrało imię odbierane jako neutralne płciowo,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.wybrał_m nacechowane binarnie imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.names.wybrał_m nacechowane binarnie imię niezwiązane z tym nadanym mi przez rodziców} p.p.) – imię nacechowane binarnie, a
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=names.wybrał_m na imię rzeczownik, który tradycyjnie nie był używany jako imię}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.names.wybrał_m na imię rzeczownik, który tradycyjnie nie był używany jako imię} p.p.) – rzeczownik, który nie był tradycyjnie używany jako imię.
|
||||
Łącznie, **{json=spis-2025/general/stats.json=namesAggr.łącznie: wybrane}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.namesAggr.łącznie: wybrane} p.p.) osób wybrało imię niezwiązane z tym nadanym przez rodziców.**
|
||||
Pozostałe 4,4% osób respondenckich nie zaznaczyło żadnej z odpowiedzi w formularzu, a jedynie dopisało własną (zob. niżej).
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: apdejt reszty tej sekcji</strong>
|
||||
</div>
|
||||
Z roku na rok osoby niebinarne coraz częściej sięgają po imiona binarne, spada natomiast liczba osób używających nadanego im imienia.
|
||||
|
||||
Wyniki te są podobne do zeszłorocznych. Największa różnica dotyczy spadku ilości osób używających nadanego imienia bez żadnych zmian.
|
||||
|
||||
Przy podziale na miejsce zamieszkania widzimy, że wyraźnie więcej osób mieszkających poza Polską posługuje się wersją unisex nadanego imienia niż te w kraju.
|
||||
Jednocześnie osoby mieszkające za granicą wyraźnie rzadziej przybierają nowe neutralne płciowo imiona.
|
||||
Przy podziale na miejsce zamieszkania widzimy, że wyraźnie więcej osób mieszkających poza Polską posługuje nadanym imieniem bez zmian:
|
||||
aż {json=spis-2025/location_abroad/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców}%
|
||||
w porównaniu do {json=spis-2025/location_poland/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców}%.
|
||||
Sugeruje to, że nacechowane płciowo imiona przeszkadzają mniej, gdy osoby dokoła nie odbierają ich w ten sposób.
|
||||
|
||||
Aż {json=spis-2025/agab_m/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców}% osób AMAB i tylko
|
||||
{json=spis-2025/agab_f/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi przez rodziców}% osób AFAB zostaje przy imieniu nadanym przez rodziców.
|
||||
@ -1082,6 +1069,11 @@ Aż {json=spis-2025/agab_m/stats.json=names.nic, używam imienia nadanego mi prz
|
||||
Podział na grupy wiekowe ujawnia, że osoby z grupy 25+ wyraźnie częściej pozostają przy nadanym przez rodziców imieniu niż osby przed 25. rokiem życia.
|
||||
Częściej też używają jego neutralnej płciowo formy oraz wybierają na imię rzeczownik.
|
||||
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
W komentarzach najczęściej pisano, że osoba używa kilku imion (lub ksywek), że używa nazwiska, a nie imienia
|
||||
lub że nie jest jeszcze pewna jakiego imienia chce używać.
|
||||
Wyrażano też wątpliwości, do jakiej kategorii zakwalifikować swoje imię (np. „wybrałxm nacechowane binarnie imię luźno związane
|
||||
@ -1165,6 +1157,12 @@ Osoby AMAB chętniej trzymają się męskiej odmiany, a osoby AFAB – żeńskie
|
||||
<strong>TODO: dopiski</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
<!-- CUTOFF -->
|
||||
<div class="alert alert-danger">
|
||||
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
|
||||
<strong>Poniżej nieruszone jeszcze</strong>
|
||||
</div>
|
||||
|
||||
## Język neutralny płciowo
|
||||
|
||||
### Opisywanie grup mieszanych
|
||||
@ -1176,15 +1174,15 @@ zapatruje się na kwestie języka inkluzywnego.
|
||||
Można było wybrać więcej niż jedną opcję, więc wyniki nie sumują do 100%.
|
||||
|
||||
Trzeci raz z rzędu **zdecydowanie wygrywa nortmatywny rodzaj męskoosobowy. Tę formę zaznaczyło {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj męskoosobowy}%**
|
||||
**({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.groups.rodzaj męskoosobowy} p.p. w stosunku do zeszłego roku).**
|
||||
**({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.groups.rodzaj męskoosobowy} p.p. w stosunku do zeszłego roku).**
|
||||
|
||||
Blisko jedna trzecia badanych – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj niemęskoosobowy / żeńskoosobowy}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.groups.rodzaj niemęskoosobowy / żeńskoosobowy} p.p.) – wybrała
|
||||
Blisko jedna trzecia badanych – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj niemęskoosobowy / żeńskoosobowy}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.groups.rodzaj niemęskoosobowy / żeńskoosobowy} p.p.) – wybrała
|
||||
formy niemęskoosobowe/żeńskoosobowe.
|
||||
|
||||
Niżej plasują się zaproponowane w naszym serwisie formy neologiczne:
|
||||
używany przez nas (np. w tekście tego raportu) [rodzaj neutralny w liczbnie mnogiej](/ona/ich) – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj neutralny w liczbie mnogiej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.groups.rodzaj neutralny w liczbie mnogiej} p.p.),
|
||||
[formy mnogie rodzaju postpłciowego z zaimkiem *ony*](/ony) – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj postpłciowy w liczbie mnogiej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.groups.rodzaj postpłciowy w liczbie mnogiej} p.p.)
|
||||
i [formy mnogie z zaimkiem *onie*](/onie) – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.neozaimek „onie”}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.groups.neozaimek „onie”} p.p.).
|
||||
używany przez nas (np. w tekście tego raportu) [rodzaj neutralny w liczbnie mnogiej](/ona/ich) – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj neutralny w liczbie mnogiej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.groups.rodzaj neutralny w liczbie mnogiej} p.p.),
|
||||
[formy mnogie rodzaju postpłciowego z zaimkiem *ony*](/ony) – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.rodzaj postpłciowy w liczbie mnogiej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.groups.rodzaj postpłciowy w liczbie mnogiej} p.p.)
|
||||
i [formy mnogie z zaimkiem *onie*](/onie) – {json=spis-2025/general/stats.json=groups.neozaimek „onie”}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.groups.neozaimek „onie”} p.p.).
|
||||
|
||||
Od drugiej edycji, w której po raz pierwszy zapytałośmy o sposoby mówienia o grupach, popularność form męskoosobowych stopniowo rośnie, a pozostałych – spada
|
||||
(wyjąwszy formy niemęskoosobowe, których popularność chwilowo wzrosła w 2023 roku).
|
||||
@ -1242,49 +1240,49 @@ nie tylko, które etykietki są najpopularniejsze, ale też w jakiej formie (zap
|
||||
|
||||
Wyniki ze wszystkich edycji są dość podobne.
|
||||
|
||||
Nie ma jednego określenia, które pasowałoby 100% badanych osób. **Największą popularnością cieszy się anglojęzyczne *nonbinary* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.nonbinary}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.enby} p.p. w stosunku do zeszłego roku)**,
|
||||
Nie ma jednego określenia, które pasowałoby 100% badanych osób. **Największą popularnością cieszy się anglojęzyczne *nonbinary* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.nonbinary}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.enby} p.p. w stosunku do zeszłego roku)**,
|
||||
**potem polskie *niebinarn_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.niebinarn_}%,**
|
||||
**{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.niebinarn_} p.p.),**
|
||||
termin *osoba* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.osoba}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.osoba} p.p.),
|
||||
anglojęzyczne *enby* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.enby}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.enby} p.p.),
|
||||
*queer* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.queer}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.queer} p.p.)
|
||||
i angielski skrótowiec *nb* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.nb}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.nb} p.p.).
|
||||
**{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.niebinarn_} p.p.),**
|
||||
termin *osoba* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.osoba}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.osoba} p.p.),
|
||||
anglojęzyczne *enby* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.enby}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.enby} p.p.),
|
||||
*queer* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.queer}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.queer} p.p.)
|
||||
i angielski skrótowiec *nb* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.nb}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.nb} p.p.).
|
||||
Stosunkowo wysoko uplasowały się też określenia *genderqueer*
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.genderqueer}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.genderqueer} p.p.)
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.genderqueer}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.genderqueer} p.p.)
|
||||
i *nienormatywn_ płciowo*
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.nienormatywn_ płciowo}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.nienormatywn_ płciowo} p.p.)
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.nienormatywn_ płciowo}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.nienormatywn_ płciowo} p.p.)
|
||||
|
||||
Wszystkie powyższe określenia są dosyć ogólne (szczególnie *queer*, które może odnosić się także do nienormatywnej orientacji), nie dziwi więc,
|
||||
że to właśnie je wybierano najchętniej.
|
||||
|
||||
Terminy bardziej szczegółowo opisujące czyjeś doświadczenie płci wybierano rzadziej, choć na tle innych wyróżniają się *genderfluid*
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.genderfluid}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.genderfluid} p.p.).
|
||||
i *agender* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.agender}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.agender} p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.genderfluid}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.genderfluid} p.p.).
|
||||
i *agender* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.agender}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.agender} p.p.).
|
||||
|
||||
Potwierdza się też nasza obserwacja z poprzednich lat, że **osoby chętniej sięgają po zapożyczenia z angielskiego (np. *agender*) niż ich spolszczenia;**
|
||||
jeśli jednak już to robią, to wolą te z cząstką „-płciow_” (np. *apłciow_*) niże „-genderow_” (np. *agenderow_*).
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.gender questioning}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.gender questioning} p.p.)
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.gender questioning}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.gender questioning} p.p.)
|
||||
osób opisało się przy pomocy kategorii *gender questioning*, a
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.rozważając_ swoją płeć}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.rozważając_ swoją płeć} p.p.)
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.rozważając_ swoją płeć}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.rozważając_ swoją płeć} p.p.)
|
||||
jako *rozważające swoją płeć*.
|
||||
|
||||
**Jedynie niecała połowa badanych ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.łącznie: trans\*}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.łącznie: trans\*} p.p.)**
|
||||
**Jedynie niecała połowa badanych ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.łącznie: trans\*}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.łącznie: trans\*} p.p.)**
|
||||
określiła się jako transpłciowa, tzn. **wybrała co najmniej jeden termin z cząstką *trans-*.** Najczęściej wybierano sam przymiotnik *trans*
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.trans}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.trans} p.p.),
|
||||
w dalszej kolejności anglojęzyczne *transgender* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transgender}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transgender} p.p.),
|
||||
i polskie *transpłciow_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transpłciow_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transpłciow_} p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.trans}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.trans} p.p.),
|
||||
w dalszej kolejności anglojęzyczne *transgender* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transgender}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transgender} p.p.),
|
||||
i polskie *transpłciow_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transpłciow_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transpłciow_} p.p.).
|
||||
|
||||
Niżej znalazły się określenia związane z trans męskością:
|
||||
*transmasculine* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transmasculine}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transmasculine} p.p.),
|
||||
*trans męsk_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transmęsk_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transmęsk_} p.p.),
|
||||
i *trans mężczyzna* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.trans mężczyzna}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.trans mężczyzna} p.p.).
|
||||
*transmasculine* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transmasculine}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transmasculine} p.p.),
|
||||
*trans męsk_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transmęsk_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transmęsk_} p.p.),
|
||||
i *trans mężczyzna* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.trans mężczyzna}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.trans mężczyzna} p.p.).
|
||||
Na końcu, dość blisko siebie – określenia denotujące neutralną i kobiecą trans tożsamość:
|
||||
*transfeminine* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transfeminine}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transfeminine} p.p.),
|
||||
*trans kobiec_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transkobiec_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transkobiec_} p.p.),
|
||||
i *trans kobieta* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.trans kobieta}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.trans kobieta} p.p.)
|
||||
oraz *transneutral* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transneutral}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transneutral} p.p.)
|
||||
i *transneutraln_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transneutraln_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.transneutraln_} p.p.).
|
||||
*transfeminine* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transfeminine}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transfeminine} p.p.),
|
||||
*trans kobiec_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transkobiec_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transkobiec_} p.p.),
|
||||
i *trans kobieta* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.trans kobieta}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.trans kobieta} p.p.)
|
||||
oraz *transneutral* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transneutral}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transneutral} p.p.)
|
||||
i *transneutraln_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.transneutraln_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.transneutraln_} p.p.).
|
||||
|
||||
Ten stosunkowo niski odsetek badanych osób utożsamiających się z kategorią transpłciowości może zaskakiwać – współczesne rozumienie transpłciowości jako
|
||||
nieutożsamiania się w jakiś sposób z przypisaną przy urodzeniu płcią w zasadzie „automatycznie” włącza osoby niebinarne.
|
||||
@ -1297,7 +1295,7 @@ Zwróćmy też uwagę, że liczba osób zaznaczających określenia z cząstką
|
||||
31,8%, w 2022 – {json=spis-2022/general/stats.json=labels.łącznie: trans\*}%,
|
||||
a w zeszłym – {json=spis-2023/general/stats.json=labelsGender.łącznie: trans\*}%.
|
||||
|
||||
Wreszcie, **{json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.łącznie: binarne}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsGender.łącznie: binarne} p.p.)**
|
||||
Wreszcie, **{json=spis-2025/general/stats.json=labelsGender.łącznie: binarne}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsGender.łącznie: binarne} p.p.)**
|
||||
**badanych osób wybrało „binarnie nacechowane” określenia** (*kobieta* i *kobiec_* oraz *mężczyzna* i *męsk_*). Ten odsetek również stopniowo wzrasta
|
||||
od pierwszej edycji badnia: w 2021 wyniósł 18,0%,
|
||||
w 2022 – {json=spis-2022/general/stats.json=labels.łącznie: binarne}%, a w zeszłym – {json=spis-2023/general/stats.json=labelsGender.łącznie: binarne}%.
|
||||
@ -1401,8 +1399,8 @@ spośród osób niebinarnych 34% określiło się jako *queer*, 10% jako – *bi
|
||||
a 8% wybrało inne okreslenie.
|
||||
|
||||
W naszym badaniu również **określenie *queer* okazało się najpopularniejsze**, podobnie jak w zeszłym roku.
|
||||
**Wybrało je aż {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.queer}% osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.queer} p.p. w stosunku do zeszłego roku).**
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.gay}% osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.gay} p.p.)
|
||||
**Wybrało je aż {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.queer}% osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.queer} p.p. w stosunku do zeszłego roku).**
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.gay}% osób ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.gay} p.p.)
|
||||
określiło się przy pomocy anglojęzyczengo terminu *gay*, który również można traktować jako termin parasolowy opisujący nieheteronormatywność.
|
||||
|
||||
Aż {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.pedał_ka}% zaznaczyło termin *pedał_ka*, co oznacza, że niemal co piąta
|
||||
@ -1414,26 +1412,26 @@ Chcemy podkreślić, że słowo *pedał_ka* nie zostało jeszcze (w pełni) w j
|
||||
kogoś innego niż same siebie, powinnośmy miec pewność, że danej osobie to odpowiada.
|
||||
|
||||
Często wybierano też określenia *biseksualn_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.biseksualn_}%,
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.biseksualn_} p.p.)
|
||||
i *panseksualn_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.panseksualn_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.panseksualn_} p.p.).
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.biseksualn_} p.p.)
|
||||
i *panseksualn_* ({json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.panseksualn_}%, {json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.panseksualn_} p.p.).
|
||||
Inne terminy opisujące pociąg do więcej niż innej płci były już mniej popularne:
|
||||
*omniseksualn_* wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.omniseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.omniseksualn_} p.p.),
|
||||
a *multiseksualn_* – {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.multiseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.multiseksualn_} p.p.).
|
||||
*omniseksualn_* wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.omniseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.omniseksualn_} p.p.),
|
||||
a *multiseksualn_* – {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.multiseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.multiseksualn_} p.p.).
|
||||
W tym roku dodałośmy do formularza też określenie *poliseksualn_*, które wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.poliseksualn_}% badanych.
|
||||
**Łącznie jako zainteresowane więcej niż jedną płcią określiło się {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.łącznie: mspec}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.łącznie: mspec}% p.p.) osób,**
|
||||
**Łącznie jako zainteresowane więcej niż jedną płcią określiło się {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.łącznie: mspec}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.łącznie: mspec}% p.p.) osób,**
|
||||
co czyni tę grupę najliczniejszą po osobach określających swoją seksualność jako queerową.
|
||||
|
||||
Jako *homoseksualne* opisało się {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.homoseksualn_}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.homoseksualn_} p.p.).
|
||||
Określenie *lesbijka* wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.lesbijka}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.lesbijka} p.p.),
|
||||
a *gej* – {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.gej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.gej} p.p.).
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.homoseksualn_} p.p.).
|
||||
Określenie *lesbijka* wybrało {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.lesbijka}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.lesbijka} p.p.),
|
||||
a *gej* – {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.gej}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.gej} p.p.).
|
||||
Z kolei jako *heteroseksualne* określiło się {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.heteroseksualn_}%
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.heteroseksualn_} p.p.) badanych.
|
||||
({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.heteroseksualn_} p.p.) badanych.
|
||||
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.aseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.aseksualn_} p.p.)
|
||||
osób wybrało termin *aseksualn_*, {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.demiseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.demiseksualn_} p.p.) -
|
||||
*demiseksualn_*, a {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.szaroseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.szaroseksualn_} p.p.) – *szaroseksualn_*.
|
||||
**Łącznie na spektrum aseksualności umieściło się {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.łącznie: aspec}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2023.labelsSexuality.łącznie: aspec} p.p.) osób.**
|
||||
{json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.aseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.aseksualn_} p.p.)
|
||||
osób wybrało termin *aseksualn_*, {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.demiseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.demiseksualn_} p.p.) -
|
||||
*demiseksualn_*, a {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.szaroseksualn_}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.szaroseksualn_} p.p.) – *szaroseksualn_*.
|
||||
**Łącznie na spektrum aseksualności umieściło się {json=spis-2025/general/stats.json=labelsSexuality.łącznie: aspec}% ({json=spis-2025/general/stats.json=@diff.spis-2024.labelsSexuality.łącznie: aspec} p.p.) osób.**
|
||||
Ten odsetek może wydawać się zaskakująco wysoki. Szacuje się, że w populacji ogólnej osoby aseksualne stanowią około 1%, choć dużo zależy od próby
|
||||
oraz przyjętej definicji aseksualności; różne badania przynoszą wartości w przedziale 0,8%-33% (por. [Bogaert 2015](https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/00224499.2015.1015713): 367).
|
||||
Co ciekawe, we wspomnianym badaniu społeczności osób trans przeprowadzonym przez James i in. ([2016](https://transequality.org/sites/default/files/docs/usts/USTS%20Full%20Report%20-%20FINAL%201.6.17.pdf)), to własnie osoby niebinarne najczęściej określały się jako aseksualne
|
||||
@ -2081,8 +2079,8 @@ Jeśli cytujesz gdzieś nasz raport, prosimy [skontaktuj się z nami](/kontakt)
|
||||
|
||||
{details=Jak cytować?}
|
||||
|
||||
- **MLA**: Misiek, Szymon, Andrea Vos i Anna Tess Gołębiowska-Kmieciak. 2025. „Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport.” _Zaimki.pl_. Kolektyw „Rada Języka Neutralnego.” \[publikacja internetowa] https://zaimki.pl/blog/spis-2025
|
||||
- **APA**: Misiek. Szymon, Andrea Vos i Anna Tess Gołębiowska-Kmieciak (2025) „Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport.” _Zaimki.pl_. Kolektyw „Rada Języka Neutralnego.” https://zaimki.pl/blog/spis-2025
|
||||
- **Chicago**: Misiek, Szymon, Andrea Vos i Anna Tess Gołębiowska-Kmieciak. „Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport.” _Zaimki.pl_, Kolektyw „Rada Języka Neutralnego”, 2025, https://zaimki.pl/blog/spis-2025
|
||||
- **MLA**: Vos, Andrea, Szymon Misiek i Tymoteusz Lisowski. 2025. „Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport.” _Zaimki.pl_. Kolektyw „Rada Języka Neutralnego.” \[publikacja internetowa] https://zaimki.pl/blog/spis-2025
|
||||
- **APA**: Vos. Andrea, Szymon Misiek i Tymoteusz Lisowski (2025) „Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport.” _Zaimki.pl_. Kolektyw „Rada Języka Neutralnego.” https://zaimki.pl/blog/spis-2025
|
||||
- **Chicago**: Vos, Andrea, Szymon Misiek i Tymoteusz Lisowski. „Niebinarny Spis Powszechny 2025 – raport.” _Zaimki.pl_, Kolektyw „Rada Języka Neutralnego”, 2025, https://zaimki.pl/blog/spis-2025
|
||||
|
||||
{/details}
|
||||
|
||||
Loading…
x
Reference in New Issue
Block a user