(pl)(census) raport WIP

This commit is contained in:
Andrea Vos 2025-05-29 21:56:36 +02:00
parent 1eada88be2
commit a5641b2134

View File

@ -1743,38 +1743,21 @@ neutralnym i pozytywnym.
{/census_groups}
Osoby niebinarne czują potrzebę dopasowania
Powyższe dane nas nie zaskakują:
osoby niebinarne zdecydowanie czują potrzebę dopasowania swojego ciała i ekspresji do swojej rzeczywistej płci.
Zdecydowanie najpopularniejsza okazała się tranzycja społeczna
Zdecydowanie najpopularniejsza jest tranzycja społeczna
odpowiedzi pozytywne to aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSocialSentiment.positive}%
w zestawieniu z zaledwie {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSocialSentiment.negative}% negatywnych.
Popularnością cieszy się też tranzycja medyczna niewymagająca pomocy lekarskiej:
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych
w porównaniu z {json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.negative}% odpowiedzi negatywnych.
Ponad połowa osób respondenckich odpowiedziała pozytywnie na pytanie o tranzycję medyczną niewymagająca pomocy lekarskiej
({json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.positive}%),
zmianę znacznika płci ({json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarkerSentiment.positive}%)
i zmianę imienia ({json=spis-2025/general/stats.json=transitionNameSentiment.positive}%).
Niemal połowa osób respondenckich ({json=spis-2025/general/stats.json=transitionNameSentiment.positive}%)
dała pozytywną odpowiedź na pytanie o tranzycję prawną w zakresie zmiany imienia,
przy {json=spis-2025/general/stats.json=transitionNameSentiment.negative}% odpowiedzi negatywnych.
<!-- CUTOFF -->
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>Poniżej nieruszone jeszcze</strong>
</div>
Podobnie, choć z mniejszymi różnicami, wygląda zainteresowanie tranzycją medyczną w zakresie chirurgii
({json=spis-2025/general/stats.json=transitionSurgicalSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych
i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSurgicalSentiment.negative}% negatywnych)
oraz hormonalnej terapii zastępczej
({json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych
i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.negative}% negatywnych)
Najmniej popularna okazała się tranzycja prawna polegająca na zmianie znacznika płci:
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarkerSentiment.positive}% odpowiedzi pozytywnych
w porównaniu do {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarkerSentiment.negative}% negatywnych
jednocześnie ten wynik może być zafałszowany ze względu na nieprecyzyjnie sformułowane pytanie.
Osoby, które wybrały „nie zamierzam” mogły kierować się brakiem prawnej możliwości zmiany znacznika płci na X lub N w Polsce,
ponieważ nie są zainteresowane zmianą znacznika na ten oznaczający inną płeć binarną.
Interwencje medyczne są poniżej progu połowy, ale wciąż ponad jedna trzecia osób respondenckich
przechodzi lub planuje przejść ten rodzaj tranzycji:
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.positive}% dla terapii hormonalnej
i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionSurgicalSentiment.positive}% dla zabiegów chirurgicznych.
### Tranzycja społeczna
@ -1796,11 +1779,15 @@ Szeroko pojęta tranzycja społeczna jest najłatwiej dostępną formą dopasowa
a jednocześnie dla wielu osób najistotniejszą częścią procesu co sprawia, że aż
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionSocialSentiment.positive}% osób zaznaczyło którąś z pozytywnych odpowiedzi.
Osoby AMAB są bardziej podzielone w kwestii tranzycji społecznej: w porównaniu do osób AFAB
więcej osób zaznaczyło, że jest w trakcie, ale też więcej stwierdziło, że dopiero zamierza zarząć albo jeszcze nie wie.
Osoby AMAB chętniej przechodzą tranzycję społeczną w porównaniu do osób AFAB.
Co nie dziwi, grupa starsza częściej mówi, że już przeszła proces, niż grupa młodsza,
ale też więcej jest w niej osób niezdecydowanych oraz osób zdecydowanych, że nie chcą jej przechodzić.
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
Wśród dopisków, oprócz głosów doprecyzowujących, przed kim dana osoba jest wyoutowana i np. używa nowych zaimków,
a przed kim nie, pojawiło się też rozdzielanie odpowiedzi na część związaną z językiem oraz z ubiorem
i rozdzielenie trazycji na różne etapy odkrywania siebie
@ -1834,21 +1821,24 @@ a negatywna decyzja jednej osoby urzędniczej może na zawsze przekreślić szan
Dlatego w sekcji [Imiona](/imiona) zbieramy nie tylko pomysły na neutralne płciowo imię,
ale także materiały wyjaśniające, jak skutecznie manewrować przez ten system.
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.już przeszł_m proces zmiany na opcję neutraną}% osób udało się przejść przez tę procedurę,
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.już przeszł_m proces}% osób udało się przejść przez tę procedurę,
a {json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.jestem w trakcie}% jest w trakcie.
Kolejne {json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.zamierzam zacząć w przyszłości}%
Kolejne {json=spis-2025/general/stats.json=transitionName.zamierzam przejść w przyszłości}%
zadeklarowało chęć prawnej zmiany imienia w przyszłości.
Osoby mieszkające za granicą częściej deklarowały przejście oficjalnej zmiany,
co może wynikać z odmiennych (łatwiejszych) procedur w innych krajach,
ale także częściej twierdziły, że nie zamierzają tej zmiany przechodzić w ogóle
co może być na przykład związane z tym, że ich nadane imię nie ma w ich otoczeniu konotacji z daną płcią binarną.
Osoby AFAB chętniej zmianiają lub chcą zmienić imię oficjalną procedurą,
podczas gdy osoby AMAB częściej deklarują, że nie zamierzają tego robić.
co może wynikać z odmiennych (łatwiejszych) procedur w innych krajach.
Osoby AFAB częściej zmieniają imię oficjalną procedurą,
podczas gdy osoby AMAB (nieznaznie) częściej deklarują, że nie zamierzają tego robić.
Nie jest zaskoczeniem, że więcej osób z grupy starszej zdążyło już oficjalnie zmienić imię,
podczas gdy osoby młodsze deklarują chęć zrobienia tego w przyszłości.
Ale grupa starsza bardziej zdecydowanie mówi też, że tej zmiany przechodzić nie zamierza.
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
W dopiskach wiele osób precyzuje, dlaczego nie zamierzają zmieniać imienia w urzędzie,
mimo że na co dzień używają innych danych niż mają w dokumentach: 11 osób stwierdziło,
że ich imię/imiona/nazwisko i tak zostanie przez urząd odrzucone, więc nie ma sensu próbować;
@ -1871,6 +1861,26 @@ Jedna zaznaczyła, że zmieniła imię, ale nie z powodu płci.
{/census_comparisons}
Odpowiedzi na to pytanie bardzo jasno dają znać, jakie są w kwestii znaczników płci w dokumentach potrzeby społeczności osób niebinarnych:
aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.zamierzam przejść w przyszłości, tylko jeśli w Polsce będzie dostępna opcja neutralna}%
osób zadeklarowało chęć zmiany znacznika ale tylko jeśli byłaby dostępna opcja neutralna;
natomiast {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.zamierzam przejść w przyszłości, tylko jeśli w Polsce będzie możliwe usunięcie znacznika}%
chciałoby móc zwyczajnie usunąć znacznik płci z dokumentów.
Mocno zależy nam na tym, by nasze dokumenty nie kłamały w kwestii naszej płci.
Kolejne {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.zamierzam przejść w przyszłości, na znacznik binarny}%
planuje zmianę na przeciwny znacznik binarny.
Jedynie garstka osób przeszła tę procedurę {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.już przeszł_m proces zmiany na drugi znacznik binarny}%
na znacznik binarny i {json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.już przeszł_m proces zmiany na opcję neutraną}%
na opcję neutralną (oczywiście w jurysdykcjach, gdzie taka opcja jest dostępna).
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionMarker.nie zamierzam}% wprost deklaruje brak zamiaru zmiany znacznika płci.
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
Podchodzimy z rezerwą do wyników tego pytania, ponieważ,
jak pisałośmy wyżej, pytanie o prawną zmianę znacznika płci nie obejmowało niestety rozróżnienia osobnych opcji
dla hipotetycznej sytuacji, gdzie znacznik X lub N byłby możliwą opcją w Polsce a aż 222 osoby (!)
@ -1904,6 +1914,11 @@ Aż {json=spis-2025/general/stats.json=transitionPhysicalSentiment.positive}% os
do oczekiwanego wyglądu lub głosu na sposoby niewymagające pomocy lekarskiej (jak depilacja, ćwiczenie głosu, noszenie binderów, packerów…)
Jest to opcja bardziej popularna u osób AFAB niż AMAB, bardziej u osób młodszych niż starszych.
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
W dopiskach pojawiają się narzekania na problemy zdrowotne związane z używaniem binderów,
komentarze precyzujące, które konkretnie sposoby dana osoba stosuje,
oraz precyzujące, że zależy to od dnia.
@ -1917,7 +1932,12 @@ oraz precyzujące, że zależy to od dnia.
{/census_comparisons}
{json=spis-2025/general/stats.json=transitionHormonalSentiment.positive}% osób respondenckich udzieliło jednej z pozytywnych odpowiedzi
na pytanie o terapię hormonalną. Osoby AMAB częściej decydują się na nią niż osoby AFAB.
na pytanie o terapię hormonalną. Osoby AMAB zdecydowanie częściej decydują się na nią niż osoby AFAB.
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
W dopiskach pojawiają się głosy narzekające na procedury i gatekeeping (3), koszt (1) oraz problemy zdrowotne
uniemożliwiające zaczęcie HRT (3). Trzy osoby wspominają o innych kwestiach medycznych (antykoncepcja,
@ -1938,6 +1958,11 @@ na pytanie o interwencje chirurgiczne więcej niż na pytanie o HRT, co moż
Osoby AFAB częściej decydują się na operację zapewne ze względu na to, że „topka” jest
zdecydowanie popularniejszym zabiegiem niż operacje genitaliów (co potwierdzają też dopiski).
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
W dopiskach pojawiają się osoby, które przeszły już część zaplanowanych operacji, ale jeszcze nie wszystkie.
Osoby narzekają też na koszt procedur, na czekający ich ból i potencjalne powikłania,
oraz na brak rozwiązań, które dałyby im pożądane efekty.
@ -1955,10 +1980,9 @@ Wyłącznie formy binarne | 53.6%
Wyłącznie formy niebinarne | 8.4% | {json=spis-2022/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | {json=spis-2023/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | {json=spis-2024/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% | {json=spis-2025/general/stats.json=pronounGroupsAggr.łącznie: wyłącznie niebinarne}% |
[Neutratywy](/neutratywy) | {json=spis-2021/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2022/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2023/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2024/general/stats.json=nouns.neutratywy}% | {json=spis-2025/general/stats.json=nouns.neutratywy}% |
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO:</strong> raport pięcioletni!
</div>
Pracujemy nad raportem dokładniej porównującym wyniki spisów na przestrzeni lat.
By uczynić nasze dane bardziej dostępnymi dla międzynarodowej społeczności queerowej i akademickiej,
będzie on dostępny po angielsku.
## Ogólne wnioski
@ -1979,7 +2003,7 @@ Dane z Niebinarnego Spisu Powszechnego zwracają też uwagę na **kwestie ważne
jak ułatwienie procesu tranzycji prawnej i medycznej, udostępnienie trzeciej opcji znacznika płci,
czy zastąpienie nazwy „rodzaj nijaki” przez „rodzaj neutralny”.
Porównując wyniki [pierwszego](/spis-2021), [drugiego](/spis-2022) i [trzeciego](/spis-2023) spisu,
Porównując wyniki z poprzednimi latami,
można zaobserować bardzo **zdecydowany zwrot w stronę nienormatywnych form językowych**:
znacznie wzrosła liczba osób wybierających rodzaj neutralny i znacznie spadła liczba tych,
które wybierają jedynie formy męskie i żeńskie. Mamy nadzieję, że nasza działalność choć trochę przyczyniła się
@ -2003,9 +2027,6 @@ niezmiennie zachęcamy do używania neutratywów, choć zaznaczamy, że pók
## Po co komu spis?
[W zeszłym roku](/blog/spis-2023#po-co-komu-spis) dodałośmy do raportu sekcję „Po co komu spis?”
w odpowiedzi na krytykę, że nikomu on nie pomaga. W tym roku takie głosy do nas nie dotarły,
ale pozwolimy sobie powtórzyć tę sekcję, aby zaznaczyć, jaka jest nasza motywacja do przygotwywania tego badania.
Tworzymy Niebinarny Spis Powszechny, bo:
- daje nam potrzebne dane na temat tego, jak mówią osoby niebinarne i jak chcą, by o nich mówić;
@ -2026,6 +2047,11 @@ Odpowiedzi osób respondenckich w polu na dodatkowe uwagi potwierdzają, że oso
Jednocześnie bardzo podnoszą nas na duchu i motywują do dalszej pracy.
W ramach celebrowania queerowej radości, chcemy ponownie podzielić się wybranymi odpowiedziami:
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO: dopiski</strong>
</div>
- te pytania daly mi tyle euforii ze ohoho, kocham was
- Cieszy mnie że ktoś zajmuje się zbieraniem informacji nt niebinarność w Polsce, dobrze wiedzieć że nie jesteśmy zapomnieni
- Cieszę się, że mogę znów brać udział w tym spisie! Robienie takich rzeczy pociesza mnie, że takich jak ja jest więcej w tym kraju. Dziękuję Wam za to.
@ -2065,7 +2091,10 @@ W ramach celebrowania queerowej radości, chcemy ponownie podzielić się wybran
## Kolejna edycja
TODO confirm
<div class="alert alert-danger">
<span class="fal fa-engine-warning"></span>
<strong>TODO:</strong> potwierdzić to!
</div>
Ze względu na to, jak nowy i szybko rozwijający się jest język osób niebinarnych, zależy nam na tym, by badać go regularnie.
W pierwszych latach Spisu zmiany w danych następowały bardzo dynamicznie, natomiast teraz sytuacja zdaje się być stabilna.